24 kwietnia, o godzinie 17:00, nad Polskim Cmentarzem Wojennym w Bolonii rozległy się dźwięki Mazurka Dąbrowskiego. Wśród białych krzyży, pod którymi spoczęło 1432 żołnierzy 2 Korpusu Polskiego, polski hymn zabrzmiał wyjątkowo wzruszająco i dumnie, przypominając o odwadze polskich żołnierzy, ich poświęceniu i walce o wolność.
Uroczystości rozpoczęła Msza Święta, odprawiona w intencji poległych. Następnie głos zabrała Marszałek Senatu, Małgorzata Kidawa-Błońska, która mocno zaznaczyła potrzebę pamięci o polskich żołnierzach, walczących solidarnie o wolność Polski, ale także innych okupowanych narodów.
Szef Urzędu, minister Lech Parell przypomniał o szlaku bojowym, jaki na ziemi włoskiej przeszli polscy żołnierze, zanim dotarli do Bolonii:
- W maju 1944 r. żołnierze gen. Andersa stoczyli krwawe zmagania o zdobycie masywu Monte Cassino, otwierając aliantom drogę na Rzym. Od czerwca uczestniczyli w walkach na Adriatykiem, w lipcu wyzwalając Ankonę, a potem brali udział w przełamaniu Linii Gotów oraz w walkach w Apeninie Emiliańskim. Pełen chwały szlak bojowy 2 Korpus zakończył zdobyciem Bolonii 21 kwietnia 1945 r. Tego dnia żołnierze 9 Batalionu Strzelców Karpackich, utworzonego właśnie z uzupełnień w 1944 r, jako pierwsi zawiesili na ratuszu polską flagę.
Minister wyraził jednak także ubolewanie, iż mimo tak heroicznej postawy i sukcesów na froncie, nie udało im się triumfalnie powrócić do Polski, bo choć niektórzy wrócili do kraju, wielu zdecydowało się pozostać poza granicami. Szef Urzędu zwrócił również uwagę na mało znany fakt, dotyczący wyzwolenia i ustanowionego z tej okazji we Włoszech narodowego święta:
- Poruszające jest to, że święto wyzwolenia Włoch – jedno z dwóch najważniejszych świąt włoskich, ustanowione zostało na pamiątkę wydarzeń, które rozegrały się pod koniec kwietnia 1945 roku w Bolonii i innych miastach północnych Włoch. Wydarzeń, w których tak wielką rolę odegrali nasi Rodacy.
Szczególnym momentem było wręczenie medali za zasługi w kultywowaniu pamięci o roli polskich żołnierzy, walczących we Włoszech. Medalem Pro Patria uhonorowany został między innymi sztandar Stowarzyszenia Rodzin Polskich Kombatantów we Włoszech. Wyróżnienie to było wyrazem szacunku za wielkie dziedzictwo, które polskie i włoskie rodziny pielęgnują od pokoleń, przekazując pamięć o bohaterach.
Odczytana została również odezwa Dowództwa Garnizonu Warszawa – wezwanie do pamięci o bohaterach 2 Korpusu.
Na zakończenie złożono wieńce i kwiaty. Kombatanci raz jeszcze przeszli alejkami polskiego cmentarza wojennego – w milczeniu oddając cześć kolegom, którzy oddali życie, walcząc w duchu motta "Za wolność naszą i waszą".
Po zakończonych uroczystościach na Polskim Cmentarzu Wojennym, Szef Urzędu wraz z Zastępcą, Michałem Syską oraz Marszałek Senatu RP, Małgorzatą Kidawą-Błońską, udali się na Cmentarz Brytyjski, aby oddać hołd i złożyć kwiaty na grobach sojuszników. Zwycięstwo nad okupantem, który podporządkować chciał sobie wolne narody Europy, była wspólnym wysiłkiem wielu państw, a Polska i jej żołnierze mieli w tej walce niezwykłą rolę.
Zdjęcia pełnej jakości: https://www.flickr.com/photos/kombatanci/albums/72177720325397751/
fot. Barbara Jamrocha / UdSKiOR
