Podczas inauguracyjnego spotkania Komitetu Honorowego Obchodów 85. Rocznicy Zbrodni Katyńskiej z udziałem wybitnych przedstawicieli świata kultury i nauki powołanego z inicjatywy Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lecha Parella omówiono przygotowania do upamiętnienia ofiar sowieckiej zbrodni w obchodzonym obecnie Roku Katyńskim.
Obradujący w Muzeum Katyńskim w Warszawie Komitet Honorowy Obchodów 85. Rocznicy Zbrodni Katyńskiej został powołany z inicjatywy Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w celu koordynacji działań upamiętniających ofiary zbrodni katyńskiej zaplanowanych na przestrzeni roku w wielu miejscach Polski. Upamiętnienie jest związane m.in. z ogłoszonym na podstawie uchwały Sejmu RP Rokiem Katyńskim. Patronat nad obchodami, na wniosek przewodniczącej Federacji Rodzin Katyńskich, objął Premier Donald Tusk.
Główne uroczystości organizowane przez UdSKiOR, Muzeum Wojska Polskiego i Muzeum Katyńskie odbędą się 13 kwietnia w Warszawie w Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Podobne upamiętnienia, marsze katyńskie, biegi, wystawy, projekcje filmów, konferencje poświęcone zbrodni katyńskiej będą organizowane w całej Polsce. W wielu z nich udział wezmą przedstawiciele najwyższych władz państwowych.
Upamiętnienia będą odbywały się przez cały rok i będą miały zróżnicowaną formę. Przygotowane zostaną m.in. programy lekcji dla szkół oraz pomoce naukowe dla nauczycieli.
Wszelkie zaplanowane formy upamiętnienia można zgłaszać do Urzędu poprzez formularz na stronie kombatanci.gov.pl TUTAJ . W ten sposób UdSKiOR chce stworzyć ogólnopolską mapę uroczystości katyńskich, by każda osoba planująca upamiętnienie ofiar Katynia mogła odnaleźć najbardziej dogodną formę i miejsce. UdSKiOR ogłosił także otwarty konkurs na materiały dziennikarskie poświęcone zbrodni katyńskiej. Więcej szczegółów: TUTAJ
W skład Komitetu Honorowego Obchodów 85. Rocznicy Zbrodni Katyńskiej wchodzą wybitni znawcy tematyki katyńskiej. Są to przedstawiciele świata kultury i nauki, przedstawiciele rodzin katyńskich, kombatanci, muzealnicy, archeolodzy w przeszłości biorący udział w pracach ekshumacyjnych, badacze oraz osoby zasłużone dla kultywowania pamięci o tej zbrodni. Do tego grona należą: dr Izabela Sariusz-Skąpska (przewodnicząca Komitetu Honorowego), prof. dr hab. Maria Magdalena Blombergowa, prof. Krystyna Zachwatowicz-Wajda, prof. dr hab. Bogusław Pacek, Kordian Borejko, kpt. Janusz Komorowski, płk Zdzisław Sawicki, Sebastian Karwat, prof. dr hab. Marian Głosek, prof. dr hab. Andrzej Kola, Mirosław Koźlakiewicz, prof. dr hab. Adam Strzembosz, prof. dr hab. Wojciech Materski, dr hab. Andrzej Kunert, prof. dr hab. Adam Daniel Rotfeld, prof. dr hab. Rafał Wnuk, dr hab. Marcin Napiórkowski oraz Mateusz Zemla.
---
Zbrodnia Katyńska
5 marca 1940 roku, Józef Stalin w Moskwie na wniosek Ławrientija Berii szefa NKWD wydał decyzję o wymordowaniu Polaków, przebywających od jesieni 1939 roku w obozach specjalnych i więzieniach NKWD na terenach zachodniej Ukrainy i Białorusi. Szef NKWD zaproponował ich rozstrzelanie. Skutkiem podpisania przez Józefa Stalina wniosku było zamordowanie z motywów politycznych blisko 22 tys. polskich obywateli. Byli wśród nich oficerowie Wojska Polskiego, urzędnicy, policjanci, uczeni, profesorowie wyższych uczelni, artyści, lekarze, nauczyciele, prawnicy. Stanowili elitę narodu, jego potencjał obronny, intelektualny i twórczy. Od 3 kwietnia do 19 maja 1940 roku, codziennie, setkami wywożono jeńców z miejsca przetrzymywania i mordowano strzałem w potylicę. Następnie zwłoki wywożono i zakopywano w dołach, rzucając jedne na drugie. W przypadku Katynia, część Ofiar - oficerów Wojska Polskiego - przywożono do lasu i mordowano nad dołami. Ofiary „zbrodni katyńskiej” grzebano w zbiorowych mogiłach w Katyniu, Miednoje, Charkowie, Bykowni k. Kijowa, Chersoniu, Kuropatach k. Mińska i prawdopodobnie jeszcze w innych nieznanych dotąd miejscach.
13 kwietnia 1943 r. Niemcy jako pierwsi poinformowali o odkryciu masowych grobów w Katyniu. Moskiewskie radio podało informację, że zbrodnie popełnili Niemcy w czasie zajmowania okolic Smoleńska. Polski rząd podejmował próby wyjaśnienia sprawy z pomocą Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Doprowadziło to jednak do zerwania przez Kreml 25 kwietnia 1943 r. stosunków z Polską.
Przez ponad pół wieku prawda o Zbrodni Katyńskiej była ukrywana. Dopiero 13 kwietnia 1990 r. władze ZSRR przyznały, że to NKWD dokonało tej zbrodni. Jako winnych wskazano wówczas komisarza NKWD Ławrientija Berię oraz jego zastępcę Wsiewołoda Mierkułowa. Tego samego dnia prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow przekazał prezydentowi Polski Wojciechowi Jaruzelskiemu pierwsze archiwalne dokumenty dotyczące mordu na Polakach.
