Kartka z kalendarza

1956 – Jasnogórskie Śluby Narodu. Tekst zawierzenia narodu polskiego Matce Boskiej Częstochowskiej, nawiązujący do ślubów lwowskich Jana Kazimierza, napisał podczas internowania przez komunistów Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Śluby odczytane zostały w obecności miliona wiernych na Jasnej Górze przez przewodniczącego Episkopatu Polski bp Michała Klepacza.

1981 – z inicjatywy Stefana Melaka z Komitetu Katyńskiego wzniesiono na warszawskich Powązkach pierwszy w Polsce Krzyż Katyński, w nocy zniszczony przez komunistyczną Służbę Bezpieczeństwa. 

Kartka z kalendarza

1909 – w Wiedniu obradował IX Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej, na którym z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, podjęto uchwałę, iż najważniejszym aktualnym zadaniem partii jest wspieranie działań mających na celu bezpośrednie, techniczne przygotowanie ludu pracującego do walki zbrojnej. 

1906 – udany zamach Organizacji Bojowej PPS na tymczasowego generał-gubernatora guberni warszawskiej Mikołaja Wonlarlarskiego.

1914 – Cesarska i Królewska Naczelna Komenda Armii wydała rozkaz o utworzeniu Legionów Polskich. Miały one składać się z dwóch Legionów: Zachodniego w Krakowie, nad którym dowództwo objął gen. Rajmund Baczyński oraz Wschodniego we Lwowie pod komendą gen. Adama Pietraszkiewicza. W każdym Legionie planowano utworzenie dwóch pułków piechoty oraz dwóch do trzech szwadronów kawalerii. Do Legionów mogli wstępować Polacy z terenu zaboru austriackiego, niepodlegający obowiązkowi służby wojskowej w CK Armii oraz ochotnicy z zaboru rosyjskiego. Zaciągowi do Legionów towarzyszyła niezwykła ofiarność społeczności polskiej, przeznaczającej na ich potrzeby pokaźne sumy pieniężne, określane mianem „daru narodowego”. Znaczne środki finansowe na rzecz Legionów przekazały specjalnymi uchwałami rady miast Krakowa, Lwowa, Tarnowa, Bochni. Zbiórkę pieniędzy prowadziły także polskie środowiska emigracyjne (m.in. Komitet Obrony Narodowej z Chicago).

Kartka z kalendarza

1610 – wojska polskie dowodzone przez hetmana Stefana Żółkiewskiego zdobyły Moskwę, pozostając w niej do 1612 r. Polski królewicz Władysław Waza (późniejszy król Władysław IV) został ogłoszony carem Rosji.

1927 – w letniej rezydencji Prezydenta RP w Spale odbyły się pierwsze ogólnopolskie dożynki państwowe.

1946 – w Gdańsku została zamordowana Danuta Siedzikówna ps. „Inka” (ur. 3 września 1928 r.), w czasie okupacji niemieckiej sanitariuszka Armii Krajowej, a po wojnie łączniczka i sanitariuszka V Wileńskiej Brygady AK Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Aresztowana przez UB, w sfingowanym procesie została skazana na karę śmierci. Tuż przed rozstrzelaniem wzniosła okrzyk Niech żyje Polska! 

Kartka z kalendarza

1944 – rozpoczęła się bestialska pacyfikacja getta łódzkiego przez oddziały niemieckie.

1980 – zawiązał się Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Jastrzębiu.

Kartka z kalendarza

1920 – rozbicie armii bolszewickiej pod Białymstokiem przez 1 Dywizję Legionową dowodzoną przez gen. Edwarda Śmigłego-Rydza. Odwrót wojsk sowieckich za Niemen.

1939 – ogłoszenie w Polsce mobilizacji powszechnej wobec zbliżającego się konfliktu zbrojnego. 

Kartka z kalendarza

1920 – pod Komarowem koło Zamościa, w największej w XX wieku bitwie kawalerii, wojska polskie pod dowództwem gen. Juliusza Rómmla rozbiły 1 Armię Konną Siemiona Budionnego.

1962 – w Londynie zmarł gen. dr Felicjan Sławoj Składkowski (ur. 9 czerwca 1885 r.), oficer I Brygady Legionów, jeden z czołowych polityków obozu piłsudczykowskiego, minister spraw wewnętrznych, premier RP w latach 1936-39, autor poczytnych pamiętników m.in. Strzępy meldunków, Moja służba w Brygadzie, Kwiatuszki administracyjne.

1980 – w Stoczni Gdańskiej Międzyzakładowy Komitet Strajkowy podpisał porozumienie z przedstawicielami władz PRL, co zakończyło trwający od 14 sierpnia strajk i dało początek ruchowi „Solidarności”, oficjalnie zarejestrowanej jako Związek Zawodowy 10 listopada 1980 r. 

Kartka z kalendarza

1919 – zakończyły się walki polsko-ukraińskie w Małopolsce Wschodniej. Linia demarkacyjna między Polską a Ukrainą została ustalona wzdłuż rzeki Zbrucz.

1939 – atakiem pancernika „Schleswig-Holstein” na Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte oraz bombardowaniem Wielunia rozpoczęła się agresja Niemiec na Polskę i II wojna światowa. Pod Krojantami miała miejsce szarża 18 Pułku Ułanów. O godz. 18.50 po 14 godzinach walki poddała się załoga Poczty Polskiej w Gdańsku. 

1979 – w Warszawie zawiązana została Konfederacji Polski Niepodległej, antykomunistyczna partia polityczna, nawiązująca do idei piłsudczykowskiej (przywódcy: Leszek Moczulski, Romuald Szeremietiew i Tadeusz Stański).