11. Grudzień 2023 - 17. Grudzień 2023
|
Poniedziałek 11. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1922 – przed Zgromadzeniem Narodowym odbyło się zaprzężenie pierwszego Prezydenta RP Gabriela Narutowicza.
1948 – władze komunistyczne aresztowały w Zakopanem ostatniego Delegata Rządu RP na Kraj (od czerwca 1945 r.) Jerzego Bronisława Brauna, wybitnego polskiego pisarza i krytyka literackiego, filozofa, instruktora harcerskiego. Podczas tortur w UB wybito mu wszystkie zęby i oko. Braun wyszedł z więzienia w 1956 r. i pozostał do końca życia na emigracji. Był m.in. świeckim ekspertem podczas Soboru Watykańskiego II.
|
Wtorek 12. Grudzień
|
|
Środa 13. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1912 – w prasie galicyjskiej ukazała się odezwa Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, w której apelowano, aby w przypadku wybuchu konfliktu międzynarodowego, naród polski wystąpił zbrojnie o wyzwolenie „Królestwa Polskiego z niewoli rosyjskiej”. Odezwa, pierwotnie skonfiskowana przez austriacką cenzurę, ukazała się dzięki interwencji polskich posłów Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego w parlamencie wiedeńskim.
1981 – władze komunistyczne na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim, działając z pogwałceniem obowiązującego prawa, wprowadziły w Polsce stan wojenny (zniesiony 22 lipca 1983 r.), w wyniku którego zostało aresztowanych i internowanych ok. 10 tysięcy działaczy opozycji („Solidarności”, KPN), a ponad 150 osób zostało zamordowanych. Zintensyfikowano działania organów bezpieczeństwa, wzmożono cenzurę i inwigilację obywateli, zdelegalizowano NSZZ „Solidarność”.
|
Czwartek 14. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1828 – w warszawskiej Szkole Podchorążych zawiązała się niepodległościowa organizacja konspiracyjna kierowana przez ppor. Piotra Wysockiego, która dwa lata później doprowadziła do wybuchu Powstania Listopadowego.
1922 – Naczelnik Państwa Józef Piłsudski złożył urząd głowy państwa na ręce wybranego 9 grudnia Prezydenta RP Gabriela Narutowicza. Podczas uroczystości w Belwederze Marszałek powiedział: Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz.
1970 – stoczniowcy w Gdańsku, protestując przeciwko wprowadzonym przez komunistów podwyżkom cen zorganizowali manifestację pod gmachem Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Doszło do starć z milicją.
|
Piątek 15. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1900 – osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej Józef Piłsudski rozpoczął symulację choroby psychicznej, dzięki czemu został przewieziony do Szpitala św. Mikołaja w Petersburgu. Ze szpitala uciekł z 14 na 15 maja 1901 r.
1970 – kolejny dzień protestów robotniczych w Gdańsku. W wyniku eskalacji konfliktu robotnicy podpalili m.in. gmach KW PZPR, a milicja i wojsko użyło przeciwko demonstrantom ostrej amunicji. Zginęło 8 osób.
|
Sobota 16. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1914 – 1 Pułk Piechoty Legionów zajął Nowy Sącz.
1922 – w warszawskiej Zachęcie od kul zamachowca Eligiusza Niewiadomskiego zginął pierwszy Prezydent II RP Gabriel Narutowicz (ur. 17 marca 1865 r.), wybitny naukowiec, inżynier hydrotechnik, budowniczy hydroelektrowni w Szwajcarii, w 1922 r. minister spraw zagranicznych.
1970 – na polecenie władz komunistycznych wojsko i milicja otworzyły ogień do bezbronnych robotników wychodzących ze Stoczni Gdańskiej. Fala strajków robotniczych rozlała się na całe Wybrzeże.
1981 – pacyfikacja Kopalni „Wujek” przez oddziały ZOMO. Śmierć poniosło 9 górników protestujących przeciw wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji NSZZ „Solidarność”.
|
Niedziela 17. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1920 – Sejm Ustawodawczy uchwalił przejęcie przez państwo polskie byłych rosyjskich dóbr państwowych oraz majątków carskiej rodziny na ziemiach wschodnich RP i przekazanie tej ziemi zdemobilizowanym żołnierzom WP.
1970 – „Czarny czwartek”, czyli masakra robotników w Gdyni. Do zmierzających do pracy stoczniowców milicja i wojsko otworzyły ogień, zginęło 18 osób, w tym Zbigniew Godlewski (nazwany Jankiem Wiśniewskim). Do starć z komunistami doszło także w innych miastach. Łącznie w Grudniu 1970 r. zginęło 45 osób a ponad tysiąc odniosło rany.
|