30. Październik 2023 - 05. Listopad 2023
|
Poniedziałek 30. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1813 – gen. Jan Henryk Dąbrowski został naczelnym wodzem wojsk polskich w Księstwie Warszawskim.
1904 – we Lwowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza, według projektu Antoniego Popiela. Pomnik ukazuje Wieszcza wraz z unoszącym się nad nim skrzydlatym Geniuszem. Pomnik, zwany też Kolumną Mickiewicza, przetrwał w niezmienionym kształcie do czasów współczesnych i jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Lwowa.
1919 – w Poznaniu powołano Aeroklub Polski.
1935 – płk Walery Sławek rozwiązał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.
|
Wtorek 31. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – austriackie dowództwo wojskowe w Krakowie przekazało władzę Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Polska Organizacja Wojskowa rozbroiła wojska austriackie i przejęła władzę w także w Cieszynie, Oświęcimiu, Rzeszowie i Tarnowie.
1926 – w warszawskich Łazienkach odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina, według projektu Wacława Szymanowskiego.
|
Środa 01. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – rozpoczęły się, trwające blisko trzy tygodnie, walki polsko-ukraińskie o Lwów i Przemyśl. Wśród obrońców Lwowa bohaterską kartę zapisała ochotnicza młodzież gimnazjalna - „Orlęta Lwowskie” (blisko półtora tysiąca osób), wśród których najmłodszy miał zaledwie 9 lat. Do historii przeszedł m.in. trzynastolatek Antoni Petrykiewicz, który za swoje męstwo został pośmiertnie odznaczony przez Józefa Piłsudskiego Orderem Wojennym Virtuti Militari.
1933 – przeniesienie warszawskiego portu lotniczego z Pola Mokotowskiego na Okęcie.
|
Czwartek 02. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1925 – do Warszawy sprowadzono z Cmentarza Obrońców Lwowa prochy Nieznanego Żołnierza i uroczyście złożono je w Grobie Nieznanego Żołnierza usytuowanego w kolumnadzie Pałacu Saskiego w Warszawie.
1985 – w Olsztynie w wyniku brutalnego pobicia przez patrol milicji zmarł związany z opozycją student Marcin Antonowicz.
|
Piątek 03. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1771 – konfederaci barscy uprowadzili do niewoli kolaborującego z Rosjanami króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Monarsze udało się zbiec, ale wydarzenie to postrzegane jako zbrodnia przeciwko majestatowi króla, nie przysporzyła Konfederacji poparcia w społeczeństwie i na Zachodzie Europy.
|
Sobota 04. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1790 – w Warszawie, na działce podarowanej przez rodzinę Szymanowskich, założono Cmentarz Powązkowski, jedną z największych nekropolii w Europie (obecnie 43 hektary). Na cmentarzu pochowanych jest ponad milion osób, w tym wielu bohaterów powstań narodowych, działaczy niepodległościowych, ludzi kultury, sztuki, lekarzy, duchownych.
1794 – wojska rosyjskie pod dowództwem gen. Aleksandra Suworowa zdobyły warszawską Pragę bronioną przez wojska powstańcze przez gen. Józefa Zajączka i gen. Jakuba Jasińskiego. Rosjanie dokonali rzezi ludności cywilnej, mordując blisko 8 tysięcy mieszkańców, nie wyłączając dzieci, kobiety i starców („Rzeź Pragi”). Jak pisał zadowolony Suworow: straszny był przelew krwi(…). Wisła zaczerwieniona unosiła prądem swoim ciała tych, którzy tonęli, szukając w niej ratunku. Na tak straszny widok zadrżała wiarołomna stolica.
|
Niedziela 05. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1916 – cesarze Niemiec i Austro-Węgier zapowiedzieli powstanie Królestwa Polskiego na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego (tzw. Akt 5 listopada), z dziedziczną monarchią i konstytucją, pozostającego w łączności z obu sprzymierzonymi mocarstwami. W dokumencie ogłoszonym przez generał-gubernatorów: niemieckiego w Warszawie - Hansa von Beslera i austriackiego w Lublinie – Karla von Kuka, zapowiadano utworzenie armii polskiej, co odpowiadało potrzebom wykorzystania przez państwa centralne zasobów mobilizacyjnych na terenie dawnego zaboru rosyjskiego.
1922 – w Polsce odbyły się wybory do Sejmu I kadencji.
|