16. Październik 2023 - 22. Październik 2023
|
Poniedziałek 16. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1929 – Franciszek Żwirko ustanowił na dwuosobowym samolocie RWD-2 pierwszy polski lotniczy rekord świata na wysokości 4 tysięcy metrów.
1939 – Polska Partia Socjalistyczna przekształciła się w konspiracyjną organizację „Wolność-Równość-Niepodległość”.
1978 – kolegium kardynalskie w Rzymie wybrało metropolitę krakowskiego prof. Karola kard. Wojtyłę na papieża Kościoła Katolickiego. Przyjął on imię Jan Paweł II. W ciągu 27 lat pontyfikatu Jan Paweł II odbył 104 podróże apostolskie, ogłosił 14 encyklik, 42 listy apostolskie, 14 adhortacji apostolskich, 11 konstytucji apostolskich. Był także autorem wielu dramatów i utworów poetyckich. Jako pierwszy Polak po II wojnie światowej został odznaczony w 1993 r. Orderem Orła Białego. Został beatyfikowany 1 maja 2011 r. i kanonizowany 27 kwietnia 2014 r.
|
Wtorek 17. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1863 – na czele Powstania Styczniowego stanął gen. Romuald Traugutt (ur. 16 stycznia 1826 r., zm. 5 sierpnia 1864 r.), oficer armii rosyjskiej, uczestnik wojny krymskiej, wykładowca inżynierii w szkole Sztabu Generalnego w Petersburgu. Jako gorący patriota włączył się już na początku Powstania do walki, dowodząc oddziałami na Polesiu, a później z polecenia Rządu Narodowego prowadził działalność dyplomatyczną na rzecz powstania na Zachodzie Europy. Jako dyktator przewodził powstaniu od października 1863 r. do kwietnia następnego roku, kiedy to w wyniku zdrady został aresztowany przez Rosjan, sądzony i skazany na karę śmierci, wykonaną na stokach Cytadeli Warszawskiej.
1939 – w Coetquidan we Francji rozpoczęła się organizacja Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
1943 – w Baalberg k. Bernburga (filii KL Dachau) został zamordowany przez Niemców Stefan Starzyński (ur. 19 sierpnia 1893 r.), legionista I Brygady, major Wojska Polskiego, w latach 1934-39 komisaryczny prezydent m.st. Warszawy, komisarz cywilny przy Dowództwie Obrony Warszawy we wrześniu 1939 r.
|
Środa 18. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1914 – do Łodzi wkroczyły pierwsze oddziały legionowe.
1920 – oficjalne wstrzymanie działań zbrojnych na froncie polsko-bolszewickim. Józef Piłsudski wydał rozkaz do żołnierzy na zakończenie wojny polsko-bolszewickiej, w którym pisał m.in.: od pierwszej chwili życia swobodnej Polski, wyciągnęło się ku niej mnóstwo pożądliwych rąk, by ją utrzymać w stanie bezsiły, by jeśli już istnieje, była igraszką w ręku innych, biernym polem dla intryg całego świata. Naród polski porwał się jednak do broni, zrobił ogromny wysiłek. Kraj, co w dwa lata potrafił wytworzyć takiego żołnierza, jakim wy jesteście, może spokojnie patrzeć w przyszłość.
|
Czwartek 19. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1813 – w czasie bitwy pod Lipskiem śmierć w nurtach rzeki Elstery poniósł książę Józef Poniatowski (ur. 7 maja 1763 r.), wybitny dowódca w wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 r., uczestnik Powstania Kościuszkowskiego, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, Marszałek Francji w dobie wojen napoleońskich. Według tradycji jego ostatnie słowa brzmiały: Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu go tylko oddam!
1919 – w Krakowie odbyło się Święto Zjednoczenia Armii z udziałem Naczelnika Państwa Marszałka Józefa Piłsudskiego, dowódcy Armii Polskiej we Francji gen. Józefa Hallera i dowódcy Armii Wielkopolskiej gen. Józefa Dowbór–Muśnickiego, zwane także „Spotkaniem Trzech Józefów”.
1984 – funkcjonariusze komunistycznej Służby Bezpieczeństwa uprowadzili i zamordowali kapelana „Solidarności”, organizatora Mszy św. za Ojczyznę odprawianych w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, ks. Jerzego Popiełuszkę. Ks. Jerzy beatyfikowany został jako męczennik za wiarę 6 czerwca 2010 r. przez papieża Benedykta XVI.
|
Piątek 20. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1813 – w czasie bitwy pod Lipskiem śmierć w nurtach rzeki Elstery poniósł książę Józef Poniatowski (ur. 7 maja 1763 r.), wybitny dowódca w wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 r., uczestnik Powstania Kościuszkowskiego, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, Marszałek Francji w dobie wojen napoleońskich. Według tradycji jego ostatnie słowa brzmiały: Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu go tylko oddam!
1919 – w Krakowie odbyło się Święto Zjednoczenia Armii z udziałem Naczelnika Państwa Marszałka Józefa Piłsudskiego, dowódcy Armii Polskiej we Francji gen. Józefa Hallera i dowódcy Armii Wielkopolskiej gen. Józefa Dowbór–Muśnickiego, zwane także „Spotkaniem Trzech Józefów”.
1984 – funkcjonariusze komunistycznej Służby Bezpieczeństwa uprowadzili i zamordowali kapelana „Solidarności”, organizatora Mszy św. za Ojczyznę odprawianych w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, ks. Jerzego Popiełuszkę. Ks. Jerzy beatyfikowany został jako męczennik za wiarę 6 czerwca 2010 r. przez papieża Benedykta XVI.
|
Sobota 21. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1831 – wobec ataków przeważających sił rosyjskich, skapitulowała broniąca się od lipca załoga Zamościa - ostatni bastion Powstania Listopadowego.
1915 – Legiony Polskiego stoczyły dziesięciodniową bitwę pod Kuklami.
1921 – miała miejsce pielgrzymka Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego na Jasną Górę w intencji dziękczynnej za zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 r. Marszałek uczestniczył w Mszy św. w Kaplicy Cudownego Obrazu, zwiedził skarbiec i bibliotekę, a także zjadł posiłek z bp. Władysław Krynickim i z ojcami paulinami.
1947 – obawiając się aresztowania i procesu pokazowego przywódca PSL Stanisław Mikołajczyk, uzyskując pomoc ambasady USA, uciekł z Polski na Zachód.
1963 – w Majdanie Kozic Górnych na Lubelszczyźnie zginął w walce ostatni partyzant podziemia antykomunistycznego Józef Franczak ps. „Lalek”.
|
Niedziela 22. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1770 – Generalność Barska - najwyższa władza Konfederacji Barskiej ogłosiła detronizację króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i stan bezkrólewia.
1914 – z rozkazu Józefa Piłsudskiego została ogłoszona w Warszawie deklaracja ideowa Polskiej Organizacji Wojskowej, która określała, iż głównym celem POW jest zdobycie niepodległości Polski drogą walki zbrojnej. Na czele POW stanął por. Tadeusz Żuliński, bratanek Romana Żulińskiego, członka Rządu Narodowego, straconego razem z Romualdem Trauguttem na stokach Cytadeli Warszawskiej. Członkowie organizacji (początkowo około tysiąca osób) działali najpierw wyłącznie na terenie zaboru rosyjskiego, prowadząc działania wywiadowcze i dywersyjne na tyłach armii rosyjskiej.
1914 – 1. Pułk Legionów Polskich stoczył trwającą do 26 października 1914 r. bitwę z Rosjanami pod Laskami – Anielinem koło Dęblina. W czasie walk ciężko ranni zostali wykazujący się niezwykłą odwagą dowódcy legionowi: Michał Żymierski, Franciszek Pększyc-Grudziński, Michał Karaszewicz-Tokarzewski, a drobną ranę odniósł także dowodzący pułkiem Józef Piłsudski. Pisał on w rozkazie podsumowującym bitwę: Z dumą patrzyłem na spokój i pewność siebie, z którymi bataliony poszły w ogień. (…) Honor naszego żołnierza został uszanowany nawet przez tych, którzy dotąd z głębokim niedowierzaniem i nieufnością patrzyli na nasze usiłowania. Ponieśliśmy duże ofiary, lecz te sowicie sprawie się opłacą.
|