Kartka z kalendarza

1914 – w Jakubowicach koło Ożarowa Józef Piłsudski wręczył pierwsze nominacje oficerskie 136 dowódcom strzeleckim (m.in. Kazimierzowi Sosnkowskiemu, Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi, Michałowi Żymierskiemu, Tadeuszowi Wyrwie-Furgalskiemu, Michałowi Karaszewiczowi-Tokarzewskiemu, Mieczysławowi Norwid-Neugebauerowi, Władysławowi Belinie-Prażmowskiemu). Nominacje nie były w żaden sposób konsultowane z Komendą Legionów Polskich i stały się symbolem niezależności podkomendnych Piłsudskiego od władz austriackich. Część nominacji uzyskała później formalną akceptację Komendy Legionów. Podobnym symbolem niezależności było nakrycie głowy legionistów w pułkach, które utworzyły później I Brygadę. Noszono w nich wzorem przedwojennym strzeleckie maciejówki. Wyjątkiem była kawaleria, w której nakryciem głowy było wysokie ułańskie czako.

1920 – wykonując tajne polecenie Józefa Piłsudskiego, kilka pułków tworzących Grupę Operacyjną „Bieniakonie” pod dowództwem gen. Lucjana Żeligowskiego oficjalnie „wypowiedziało posłuszeństwo” polskiemu dowództwu i zajęły zbrojnie Wilno i Wileńszczyznę, wypierając stamtąd wojska litewskie (tzw. „bunt Żeligowskiego”). Jak wspominał gen. Lucjan Żeligowski, Józef Piłsudski podczas rozmowy 20 września 1920 r. powiedział mu: Jeżeli teraz Wilna nie wyratujemy, to historia nam tego nie daruje. (…) Trzeba, aby ktoś wziął na siebie całą sprawę. (…) Tylko pamiętać należy, że wszystkich mamy przeciwko sobie, nawet społeczeństwo polskie, które nie rozumie sprawy litewskiej. Może nastać chwila, kiedy będzie pan miał przeciwko sobie nie tylko opinię świata, ale i Polski. (…). Trzeba to wszystko wziąć na siebie. Tego nie mogę rozkazać. Takich rzeczy się nie rozkazuje. Na zajętym obszarze powołano samodzielny twór państwowy – Litwę Środkową.