–  Danuta Wałęsa była działaczką opozycji antykomunistycznej! Ta decyzja powinna była być podjęta 6 lat temu, ale tak się nie stało - z politycznych powodów. Obecnie, po dwóch odmowach uznania roli Pani Danuty Wałęsy, które miały miejsce w latach 2018 i 2019, jako Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych (od lutego 2024) podjąłem decyzję, jaka powinna była być podjęta od samego początku: potwierdzenia Pani Danucie Wałęsie statusu działaczki opozycji demokratycznej. Ktokolwiek miałby mieć w tej sprawie jakiekolwiek wątpliwości, powinien przeczytać poniższe uzasadnienie. Chciałbym zapewnić wszystkich, że żadne sympatie czy też antypatie polityczne nie będą miały nigdy wpływu na decyzje podejmowane przez Urząd, którym kieruję – podreśla Szef UdSKiOR.

 

Decyzja została podjęta na podstawie ponownego wniosku Pani Danuty Wałęsy.

 

Fragment uzasadnienia:

 

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że Pani Danuta Wałęsa co najmniej od 1978 r. prowadziła działalność opozycyjną w rozumieniu art. 2 ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej. Zgodnie z oświadczeniem własnym oraz świadków, odbierała i przekazywała m.in. prasę bezdebitową („Robotnik”, „Biuletyn Informacyjny” i „Głos”), ulotki i książki wydawnictwa „Alternatywy”. Uczestniczyła w wydarzeniach o charakterze patriotycznym, w zastępstwie zatrzymanego przez milicję męża.

Np. w dniu 25 marca 1980 r. brała udział w pogrzebie zmarłego w niewyjaśnionych okolicznościach Tadeusza Szczepańskiego, gdzie przyniosła i składała wieniec pogrzebowy. Informowała o zatrzymaniu małżonka - Lecha Wałęsy i innych działaczy.

Po wprowadzeniu stanu wojennego i podczas internowania Pana Lecha Wałęsy, została jego rzecznikiem. Występowała publicznie, utrzymywała kontakty, przekazywała dziennikarzom zachodnim informacje, prezentując stanowisko przewodniczącego „Solidarności”.

 

Powyższe informacje znajdują potwierdzenie w wydawnictwach:

• Andrzej Friszke. Sprawa jedenastu, Uwięzienie przywódców NSZZ „Solidarność” i KSS „KOR” 1981-1984, Kraków 2017,

• Stan Wojenny w Polsce 1981-1983, praca zbiorowa pod red. Antoniego Dudka, Warszawa 2003,

• Solidarność podziemna 1981-1989, praca zbiorowa pod red. Andrzeja Friszke, Warszawa 2006,

• Teresa Torańska. My. Warszawa 2012.

 

Danuta Wałęsa występowała także publicznie podczas nielegalnych manifestacji patriotycznych. W domenie publicznej dostępne są materiały ikonograficzne potwierdzające co najmniej niektóre z tych wystąpień. Tak było m.in.

 

• 1 maja 1982 r. (Ikonografia: zbiory fotograficzne Europejskiego Centrum Solidarności oraz zbiory: ), w trakcie której to demonstracji w oknie mieszkania na Zaspie przy pomocy księdza Henryka Jankowskiego Wnioskodawczyni rozwinęła transparent zdelegalizowanej przez władze „Solidarności”,

• 14 listopada 1982 r., wspólnie z Lechem Wałęsą manifestowała po jego uwolnieniu z internowania (Ikonografia: zbiory fotograficzne Ośrodka Karta, zbiory fotograficzne IPN)

• Była współorganizatorką wydarzeń o wymowie wymierzonej w komunistyczne władze, jak manifestacyjne nadanie córce imienia Wiktoria podczas chrztu, udzielonego przez kapelana Solidarności ks. Henryka Jankowskiego. Akt ten stał się okazją do demonstracji antykomunistycznej, był nagłośniony przez media podziemne oraz zagraniczne rozgłośnie i poniósł się szerokim echem (Ikonografia: zbiory fotograficzne Ośrodka Karta).

Ponadto Danuta Wałęsa reprezentowała polską opozycję antykomunistyczną odbierając w imieniu Lecha Wałęsy Nagrodę Nobla w dniu 10 grudnia 1983 r. Było to wydarzenie, w które była zaangażowana duża liczba działaczy antykomunistycznego podziemia w kraju i zagranicą.

Powyższa lista nie musi wyczerpywać dokonań Wnioskodawczyni, ale jest wystarczająca do potwierdzenia Statusu Działacza Opozycji Antykomunistycznej.

 

Fotografie przedstawiają manifestację 1 maja 1982 pod blokiem na gdańskiej Zaspie, gdzie mieszkali D. i L. Wałęsowie.

Fot. cz-b: Sławomir Fiebig/Zbiory Europejskiego Centrum Solidarności

Fot. kolorowa: Leonard Szmaglik/KFP.PL