7 lipca br. prezydent Andrzej Duda przekazał na ręce marszałek Sejmu Elżbiety Witek projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. W uroczystości na pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego udział wziął szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.

 

– Spotykamy się w momencie doniosłym nie tylko dla Warszawy, ale całej Rzeczypospolitej; spotykamy się w sprawie inwestycji bardzo szczególnej z wielu względów, przede wszystkim historycznych. Cieszę się, że dzisiaj, po dziesięcioleciach, Polska podejmuje to zadanie, kontynuując zarazem to, co rozpoczął w 2004 roku ówczesny prezydent Warszawy, prof. Lech Kaczyński powiedział podczas uroczystości prezydent Andrzej Duda, który w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości podpisał deklarację o restytucji Pałacu Saskiego.

 

Powrót do pomysłu odbudowy Pałacu Saskiego zasługuje na pełne uznanie i poparcie. Pałac Saski i znajdujący się w jego arkadach Grób Nieznanego Żołnierza to jeden z obrazów charakterystycznych dla wizerunku II Rzeczypospolitej; to jeden z symboli Polski Niepodległej, ale też symbol jej tragicznego losu – podkreślił w rozmowie z dziennikarzami szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

 

Losy tej budowli w czasie wojny to także symbol – obrócony w stos gruzów Pałac Saski egzemplifikował w jakimś sensie los Polski. Z kolei to, że nie został odbudowany po wojnie, a zdecydowano się tylko na pozostawienie tego niewielkiego fragmentu z Grobem Nieznanego Żołnierza, pokazywało, jak bardzo komunistom zależało na tym, aby coś, co było w jakimś stopniu ikoną II RP, zostało wymazane z pamięci zbiorowej  wyjaśnił minister Kasprzyk.

 

fot. UdSKiOR/ KPRP

 

--

Pałac Saski, który wzniesiono w wyniku rozbudowy XVII-wiecznego pałacu Jana Andrzeja Morsztyna, był wielokrotnie przebudowywany w kolejnych wiekach. W okresie II Rzeczypospolitej był siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, a sąsiedni Pałac Brühla był siedzibą MSZ. Po zniszczeniu Pałacu Saskiego przez Niemców pod koniec grudnia 1944 r. jedynym śladem po nim pozostał fragment trzech środkowych arkad, w których znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza – symboliczna mogiła upamiętniająca bezimiennych żołnierzy poległych w obronie Polski, miejsce obchodów najważniejszych świąt państwowych.

 


nr 2 (398) 2024 luty

 

202402