W 100. rocznicę odznaczenia 1. Pułku Ułanów Krechowieckich Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari przez Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz przybycia jednostki do Augustowa – w którym stacjonowała aż do wybuchu II wojny światowej – w mieście odbyły się huczne obchody święta pułkowego.

 

Niedzielne uroczystości rozpoczęła ceremonia odsłonięcia i poświęcenia tablicy upamiętniającej żołnierzy 1. Pułku Ułanów Krechowieckich im. pułkownika Bolesława Mościckiego, którą umieszczono na przedwojennym budynku, w którym mieściło się ówczesne dowództwo i pułkowy klub oficerski. Tablicę memoratywną zaprojektowaną przez dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adama Siwka i starostę augustowskiego Jarosława Szlaszyńskiego odsłonili: szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, dowódca 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej gen. dyw. Krzysztof Radomski, dowódca 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej gen. bryg. Bogdan Rycerski, poseł Jarosław Zieliński, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku dr Jarosław Schabieński oraz potomkowie żołnierzy i oficerów Pułku.

 

Następnie, uczestnicy obchodów przeszli do pobliskiego Kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej – dawnej świątyni garnizonowej – gdzie odprawiona została Msza święta w intencji oficerów i szeregowych 1. Pułku Ułanów Krechowieckich oraz żołnierzy Augustowskiego Obwodu Armii Krajowej.

 

Po nabożeństwie, na placu przed kościołem, gdzie znajduje się pomnik upamiętniający żołnierzy 1. Pułku Ułanów Krechowieckich poległych w walce o wolność Polski oraz pomnik żołnierzy Armii Krajowej poległych i pomordowanych przez Gestapo, NKWD i UB w latach 1939–1956, odbyły się główne uroczystości rocznicowe, które rozpoczęły się od symbolicznego przekazania tradycji krechowieckich młodemu pokoleniu. Oddział Przygotowania Wojskowego z I Liceum Ogólnokształcącego im. Grzegorza Piramowicza z Augustowa otrzymał z rąk miejscowego starosty Jarosława Szlaszyńskiego symboliczną lancę ułańską z proporcem w amarantowo-białych barwach pułkowych.

 

Niedzielne uroczystości stanowiły również znakomitą okazję do uhonorowania osób zasłużonych medalami, odznakami i wyróżnieniami. Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski wręczył w imieniu Prezydenta RP oraz ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości oraz Medale Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej. Następnie, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował Medalami „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria” osoby wyróżniające się w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny, w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami Kraju.

 

Medalem „Pro Bono Poloniae” odznaczeni zostali: Wojciech Dziełak, Maria Kisielewska, Andrzej Michalik, dr Jarosław Schabieński, dr hab. Krzysztof Sychowicz.

 

Medalem „Pro Patria” odznaczeni zostali: Bogdan Dyjuk, płk Tomasz Isio, płk dr hab. Krzysztof Krakowski, płk Ireneusz Król, płk Mariusz Majerski, Stanisław Osmenda.

 

Po ceremonii wręczenia medali i odznaczeń list od Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego przeczytał zebranym wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski. Szef rządu podkreślił w nim, że obecność żołnierzy miała ogromny wpływ na życie Augustowa. Wraz z rodzinami stanowili oni istotną część tej społeczności. Stacjonowanie żołnierzy wpływało na wiele obszarów życia społecznego, w tym także na rozwój sportu w mieście. Powstały: Oficerski Jacht Klub nad jeziorem Białym czy Wojskowy Klub Sportowy. Tamte wydarzenia do dzisiaj żyją w pamięci Augustowa czego dowodem są doroczne uroczystości je upamiętniające.

 

Podczas obchodów głos zabrał również Szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk, który podkreślał ponadczasowość wartości wyznawanych przez przedwojennych kawalerzystów: - Choć kawaleria konna jest już właściwie historią tradycje kawaleryjskie jednak trwają nadal i trwać muszą, ponieważ kawalerzysta to człowiek odwagi, honoru, cnót wszelakich, jakie były udziałem tysiącletniej historii oręża polskiego. Kawalerzysta to człowiek, który potrafi, jak przy skoku konnym, przenosić serce zawsze za przeszkodę. Tacy byli właśnie ułani 1. Pułku Ułanów Krechowieckich, tacy byli kawalerzyści wszystkich pułków szwoleżerów, ułanów i strzelców konnych w okresie międzywojennym. Tacy byli również ich następcy dziedziczący ich kawaleryjskie tradycje, którzy walczyli przy użyciu broni pancernej podczas drugiej wojny światowej. Tacy musimy być również my bez względu na to czy nosimy mundur i w ten sposób służymy Rzeczpospolitej, czy jesteśmy cywilami i w ten sposób służymy wspólnocie jaką jest naród i państwo. Wszystkie cechy, które posiadał przedwojenny kawalerzysta sprawdzają się zarówno w czasie wojny jak i w czasie pokoju. Heroizm, odwaga, odpowiedzialność za siebie i za innych. To wszystko w duszy ułańskiej zawsze było obecne i to współcześnie z niej czerpać powinniśmy.

 

Niedzielne uroczystości zakończył Apel Pamięci, salwa honorowa, ceremonia złożenia kwiatów pod pomnikami upamiętniającymi słynnych ułanów i żołnierzy Armii Krajowej oraz uroczystość otwarcia Izby Pamięci 1. Pułku Ułanów Krechowieckich, gdzie zgromadzono liczne pamiątki i eksponaty.

 

Uczestnicy obchodów, w tym licznie biorący w nich udział mieszkańcy Augustowa, mieli również możliwość obejrzenia ekspozycji historycznych przygotowanych przez Grupę Historyczno-Edukacyjną „Szare Szeregi”, współczesnego sprzętu i wyposażenia wojskowego wystawionego przez 15. Giżycką Brygadę Zmechanizowaną, 14. Suwalski Pułk Przeciwpancerny oraz 11. Mazurski Pułk Artylerii. W punkcie przygotowanym przez Muzeum Wojska Polskiego z Warszawy można było również zobaczyć wyjątkowe eksponaty związane z dowódcą pułku pułkownikiem Bolesławem Mościckim.

 


nr 12 (408) grudzień 2024

grudzien 2024