9 lutego br. we Wrocławiu odbyły się uroczystości z okazji 85. rocznicy pierwszej masowej wywózki Polaków na Syberię i do Kazachstanu. W wydarzeniu wziął udział Zastępca Szefa UdSKiOR minister Michał Syska.
W uroczystościach udział wzięli Sybiracy m.in. z Koła Związku Sybiraków we Wrocławiu wraz z rodzinami, przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych oraz licznie przybyli mieszkańcy.
Główna część obchodów rozpoczęła się o godzinie 12:00 przy Ołtarzu Polowym Matki Bożej Królowej Polski od odegrania hymnu RP.
Następnie głos zabrał zastępca Szefa UdSKiOR, który przypomniał, że wywózka na Sybir nie była jedynie zabraniem dobrobytu, a pamięć o zabraniu wolności spoczywa na następnych pokoleniach.
- Spotykamy się dzisiaj, aby oddać hołd ofiarom I masowej deportacji obywateli polskich w głąb Związku Radzieckiego. 85 lat temu w zaledwie kilku godzin dla tysięcy Polaków zawalił się świat. Zostali pozbawieni dorobku swego życia, zostali skazani na niepewność a wielu z nich została skazana na śmierć – powiedział minister Syska
Zastępca Szefa UdSKiOR docenił liczną obecność młodszego pokolenia biorącego udział w uroczystościach.
-Coraz mniej jest wśród nas uczestników, świadków tamtych wydarzeń. Po tych ponad 8 dekadach, to na kolejnych pokoleniach spoczywa obowiązek podtrzymywania pamięci o ofiarach tej zbrodni. Bardzo się cieszę, że wśród nas są tutaj przedstawiciele najmłodszego pokolenia – harcerze i przedstawiciele szkół, bo to właśnie świadczy o tym, że pamięć o ofiarach deportacji, Sybirakach trwa i będzie nadal trwać. To nasze wspólne zobowiązanie - podkreślił minister Syska.
Przewodniczący Związku Sybiraków we Wrocławiu Ryszard Janosz przypomniał jak wyglądała wywózka z perspektywy Sybiraków.
- My, jako dzieci wywiezione na Sybir, pozbawieni zostaliśmy nie tylko dzieciństwa, ale także możliwości kontynuowania uczenia się, a co najgorsze w zamian dostaliśmy widok śmierci naszych najbliższych: naszych mam, ojców, braci, sióstr. Na ponad milion zesłańców ponad 300 tysięcy zostało już tam na zawsze a Ci, którzy wrócili zawsze będą mieli wspomnienia w sobie.
W uznaniu zasług wniesionych w działalność Związku Sybiraków na Dolnym Śląsku Medalem Pamięci Zesłańcom Sybiru odznaczony został minister Michał Syska. Wręczone zostały również inne odznaczenia związku.
Uroczystość zakończył Apel Pamięci, po którym oddano hołd ofiarom zsyłek na Syberię składając wieńce i kwiaty.
---
10 lutego 1940 roku rozpoczęła się pierwsza masowa deportacja Polaków na Sybir, przeprowadzona przez NKWD. W głąb Związku Sowieckiego wywieziono około 140 tys. obywateli polskich. Wielu umarło już w drodze, tysiące nie wróciły do kraju. Cztery masowe deportacje Polaków w latach 1940-1941 były zaplanowane i systematycznie przeprowadzone tak, aby usunąć z dawnych terenów wschodnich II Rzeczpospolitej wszystkich ludzi uznanych za "niebezpiecznych" dla Sowietów. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników, pracowników służby leśnej i kolei ze wschodnich obszarów przedwojennej Polski. Celem wywózek była eksterminacja elit oraz świadomej narodowo polskiej ludności, która mogłaby stawić opór władzy. "Dobrowolne przesiedlenia", jak je nazywano, służyły rozbiciu struktury społecznej, dostarczając jednocześnie siły roboczej totalitarnemu imperium.
