W 2025 roku budżet UdSKiOR przeznaczony na wsparcie Kombatantów i Działaczy Opozycji Antykomunistycznej sięgnie 69,6 mln zł i będzie wyższy od ubiegłorocznego o 68 proc. Podwyższy go dodatkowe 20 mln zł. na leczenie sanatoryjne, rehabilitację ambulatoryjną, aparaty słuchowe i pomoc finansową.
Pod opieką UdSKiOR znajduje się obecnie 123 tys. Kombatantów w tym: ofiary represji, Sybiracy, wdowy po kombatantach, robotnicy przymusowi, żołnierze górnicy przymusowo zsyłani np. do kopalni rud uranu i cywilne ofiary działań wojennych oraz 15 345 działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych.
W przeważającej większości są to osoby w zaawansowanym wieku, często borykające się z problemami zdrowotnymi a nierzadko znajdujące się w bardzo trudnej sytuacji socjalnej. Dla nich UdSKiOR realizuje tzw. programy specjalne dzięki którym mogą opłacić zakup aparatów słuchowych, pobyt w sanatorium, czy skorzystać z rehabilitacji domowej. Oprócz tego Kombatanci i Działacze Opozycji Antykomunistycznej, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji socjalnej mogą wystąpić o pomoc finansową w ramach programów pomocy jednorazowej i okresowej (przyznawanej raz na 12 miesięcy na okres do 6 miesięcy).
W tym roku decyzją Sejmu na potrzeby Kombatantów i Działaczy Opozycji Antykomunistycznej zabezpieczono dodatkowo 20 mln zł na programy pomocowe i pomoc finansową podzielone na dwie równe części. Dzięki temu kwotą 10 mln zł zasilono zarówno budżet dla Kombatantów jak i Działaczy Opozycji Antykomunistycznej. Dodatkowe fundusze pozwolą objąć pomocą większą liczbę Kombatantów i Działaczy Opozycji Antykomunistycznej. Wnioski o pomoc już wpływają. Wypłacono już także pierwsze pieniądze.
Większa pomoc
Dzięki dodatkowej kwocie 10 mln zł budżet wsparcia dla Kombatantów sięgnie w tym roku 44,6 mln zł. W ramach programów specjalnych przeznaczonych dla Kombatantów zabezpieczono w tym roku 13,5 mln zł. - blisko o 150 proc. więcej niż w roku ubiegłym. Z tej kwoty:
· 3,5 mln zł na dofinansowanie leczenia sanatoryjnego (wzrost o 104,6 proc.),
· 8 mln zł na zakup aparatów słuchowych (wzrost o 124,5 proc.),
· 2 mln zł na rehabilitację domową i ambulatoryjną (wzrost o 1 563,5 proc.).
Tak znaczące podwyższenie finansowania podyktowane jest rozszerzeniem programu o rehabilitację ambulatoryjną o którą wnioskowali Kombatanci.
Środowisko kombatanckie będzie mogło także liczyć na poszerzenie puli pomocy pieniężnej jednorazowej i okresowej, na którą zaplanowano 31,1 mln zł. (o 15,2 proc. więcej niż 2024 r.).
Z kolei tegoroczne wsparcie Działaczy Opozycji Antykomunistycznej podwyższone będzie o dodatkowe 10 mln zł i sięgnie 22 mln zł (co oznacza wzrost o 148 proc.). Z kwoty tej 9,5 mln zł (o 82 proc. więcej) zostanie skierowane na programy specjalne.
· 5,5 mln zł na dofinansowanie leczenia sanatoryjnego (wzrost o blisko 100 proc.),
· 2 mln zł na aparaty słuchowe (z możliwością ponownego zakupu po upływie pięciu lat),
· 2 mln na rehabilitację domową i ambulatoryjną (wzrost o 1900 proc.).
Na pomoc finansową jednorazową i okresową dla Działaczy Opozycji Antykomunistycznej zaplanowano 12,5 mln zł. (wzrost o 112 proc.).
Duże zainteresowanie
Programy specjalne i pomoc finansowa cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem. W ubiegłym roku aparaty słuchowe nabyło ze wsparciem UdSKiOR 662 Kombatantów i 155 Opozycjonistów. Z pobytu w sanatoriach skorzystało 365 Podopiecznych ze statusem Kombatanta i 568 Działaczy Opozycji Antykomunistycznej. 46 Kombatantów i 10 DOA wykorzystało także wsparcie w ramach refundacji rehabilitacji domowej.
Z kolei z pomocy finansowej w ubiegłym roku skorzystało 12 824 Podopiecznych Urzędu w tym 7 896 Kombatantów, 3 158 osób deportowanych, 92 żołnierzy – górników, trzy niewidome ofiary wojny oraz 1 675 Działaczy Opozycji Antykomunistycznej. Wielu Podopiecznych UdSKiOR występowało o pomoc finansową wielokrotnie.
Skorzystać z pomocy okresowej mogą te osoby, które spełniają kryterium dochodowe. Wsparcie (udzielane na okres maksymalnie 6 miesięcy) przysługuje w sytuacji, gdy uzyskiwany dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 proc. najniższej emerytury, czyli 3918,11 lub dochód na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy nie przekracza kwoty odpowiadającej 150 proc. najniższej emerytury, czyli 2671,44 zł.
Natomiast z pomocy jednorazowej mogą skorzystać osoby, których dochód w przypadku osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej 290 proc. najniższej emerytury, czyli 5 164,78 zł, dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 proc. najniższej emerytury, czyli 3 918,11 zł lub dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 350 proc. najniższej emerytury, czyli 6 233,36 zł, w przypadku gdy wnioskodawca pobiera rentę inwalidy wojennego lub wojskowego bądź jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i do samodzielnej egzystencji.
Pomoc pieniężna jednorazowa przysługuje dwa razy w roku. W 2025 r. wynosi ona 2 671,44 zł.
Pomoc przyznawana jest w szczególności na pokrycie – części lub całości – kosztów zakupu wyrobów medycznych, a więc np. leków, sprzętu ortopedycznego. W ramach pomocy jednorazowej podopieczni Urzędu mogą także np. wystąpić o dofinansowanie dostosowania mieszkania do wymogów osoby niepełnosprawnej do kwoty 8014 zł, zakupu łóżka rehabilitacyjnego, czy wózka inwalidzkiego do kwoty 6200 zł.
Na pomoc powodzianom
I choć tak jak przy wszystkich programach pomocowym UdSKiOR pod uwagę brane jest kryterium dochodowe, to w przypadku części wniosków dotyczących szczególnych sytuacji losowych np. klęsk żywiołowych Szef Urzędu ma możliwość zastosowania trybu szczególnego. Właśnie z zastosowaniem takiego trybu wszyscy Podopieczni Urzędu, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej spowodowanej wrześniową powodzią niemal natychmiast mogli liczyć na jednorazową pomoc finansową do 10 tys. zł zaś wnioski o wsparcie przyjmowane w uproszczonej procedurze, były rozpatrywane w pierwszej kolejności. Z pomocy skorzystało 80 Kombatantów i 15 Działaczy Opozycji Antykomunistycznej.
Więcej wniosków o potwierdzenie statusu
Do UdSKiOR wciąż wpływają wnioski o przyznanie uprawnień kombatanckich (601), uprawnień dla wdów lub wdowców po Kombatantach (990), uprawnień do świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych do pracy przymusowej (59) i Sybiraków (59). Podwyższenie kwoty stałego świadczenia dla działaczy opozycji antykomunistycznej sprawiło, że w minionym roku do Urzędu o potwierdzenie statusu wpłynęło 1 292 wnioski z czego 1 182 rozpatrzono pozytywnie w I instancji, 247 skierowano do ponownego rozpatrzenia lub nadano tryb nadzwyczajny a 70 uzyskało decyzję pozytywną (w II instancji lub trybach nadzwyczajnych).
