Pewien zaś Samarytanin, będąc w podróży, przechodził również obok niego. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go (Łk 10,33–34) – ten fragment Ewangelii wg św. Łukasza był zaznaczony w Piśmie Świętym Józefa i Wiktorii Ulmów. Żyli wypełniając go do końca. Postawili dobro swoich żydowskich bliźnich ponad własne.

23 marca 2018 r. w przededniu rocznicy ich śmierci w Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej w Markowej ich imienia odbyły się obchody święta patronackiego. Uczestniczył w nich Szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.

 

Byli tymi, którzy w czasie największej próby nie tylko zachowali odwagę, hart ducha, ale uznali, że fundamentem tak bardzo podeptanym przez Narodowych Socjalistów Niemieckich jest miłość bliźniego i na tym fundamencie należy budować swoje człowieczeństwo i na nim należy wznosić gmach ojczysty. Ci którzy ratowali swoich współbraci, ratowali Żydów przed zagładą, jaką zgotowali im Niemcy w czasie II wojny światowej byli polskimi świętymi. Najlepiej odczytali słowa Ewangelii wg św. Jana, iż "nie ma większej miłości nad tę, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich" - powiedział Jan Józef Kasprzyk.

 

Józef i Wiktoria Ulmowie z sześciorgiem dzieci ukrywali ośmioro Żydów z rodzin Goldmanów, Didnerów i Grünfeldów. Za karę zostali zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 roku. Najpierw zamordowano Żydów, potem Józefa i Wiktorię (będącą w siódmym miesiącu ciąży). Następnie podjęto decyzję o zabiciu ich pozostałych dzieci.

 

Józef Ulma był człowiekiem oddanym lokalnej społeczności. Miał wiele pasji. Pracował jako rolnik, był pasjonatem ogrodnictwa i fotografii. Do dziś zachowało się wiele zdjęć wykonanych przez niego osobiście. W formie zdigitalizowanej można je zobaczyć w Muzeum w Markowej.

 

W 1995 r. Wiktoria i Józef Ulmowie zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, zaś w 2010 r. prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

 

W 2003 r. w diecezji przemyskiej rozpoczął się proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów, który obecnie toczy się w Watykanie.

 

nr 2 (398) 2024 luty

2024 luty