W Chambois i Montormel przedstawiciele UdSKiOR upamiętnili żołnierzy 1. Polskiej Dywizji Pancernej, którzy powstrzymywali wycofujące się z kotła pod Falaise oddziały niemieckie.

 

Uroczystości 80. rocznicy zakończenia bitwy o Normandię rozpoczęły się Mszą św. w kościele pw. św. Marcina w Chambois (diec. Séez), której przewodniczył bp Bruno Ann-Marie Feillet, ordynariusz diecezji de Séez. Homilię wygłosił bp polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz.

 

Obchody kontynuowano pod pomnikiem upamiętniającym zamknięcie pierścienia wokół jednostek niemieckich oraz w Memoriale Montormel, gdzie odbyła się ceremonia złożenia wieńców. Hołd żołnierzom 1. Polskiej Dywizji Pancernej oddała m. in. delegacja Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dyrektorem Gabinetu Szefa Urzędu Wojciechem Lesiakiem i dyrektorem Departamentu Uroczystości płk. Arturem Frączkiem. W uroczystościach wzięli udział m.in. wiceminister obrony narodowej Stanisław Wziątek, gen. broni Piotr Błazeusz, dowódca Eurokorpusu, gen. dyw. Piotr Fajkowski, dowódca 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej oraz gen. bryg. Mirosław Downar, dowódca 10 Brygady Kawalerii Pancernej, żołnierze i orkiestra Brygady.

 

Bitwa o Mont Ormel, znana także jako „Maczuga”, stała się kluczowym momentem kampanii normandzkiej podczas II wojny światowej. Polska 1. Dywizja Pancerna pod dowództwem generała Stanisława Maczka dzielnie broniła strategicznego wzgórza na południowym krańcu „korytarza śmierci”. Zacięte walki trwały do 21 sierpnia 1944 r., a dzięki niezłomności polskich żołnierzy, alianci zdołali powstrzymać niemieckie kontrofensywy, co odegrało kluczową rolę w sukcesie operacji, która przyczyniła się do wyzwolenia Francji i zapoczątkowała końcowy etap wojny w Europie.

 

Pod koniec lipca 1944 r. sformowana w Szkocji w latach 1942 - 1944 polska 1. Dywizja Pancerna pod dowódctwem gen. Stanisława Maczka została przerzucona na front zachodni w Normandii. Dla dywizji bitwa pod Falaise była największą operacją w jakiej wzięła udział „Czarna Kawaleria”. W tym czasie trwały w Normandii walki między wojskami alianckimi a siłami niemieckimi. Nacierający na zachodnim odcinku frontu Amerykanie przełamali obronę niemiecką i szerokim łukiem zaczęli oskrzydlać Niemców od południa.

 

Pojawiła się szansa na okrążenie dużego związku taktycznego armii niemieckiej w północnej Francji i jego całkowite zniszczenie, a także otwarcie drogi do granicy francusko-niemieckiej. Żeby domknąć „kocioł Falaise-Chambois” od strony wschodniej, polska dywizja – wspólnie z kanadyjską 4. Dywizją Pancerną – rozpoczęła 7 sierpnia 1944 r. natarcie. Mimo początkowych niepowodzeń oraz dużych strat w ludziach i sprzęcie, 19 sierpnia żołnierze polskiej 1 Dywizji Pancernej i amerykańskiej 90. Dywizji Piechoty zamknęli niemieckie oddziały w okrążeniu.

Przez następne dwa dni polscy pancerniacy odpierali silne ataki oddziałów niemieckiej 7. Armii i 5. Armii Pancernej, próbujących wydostać się z potrzasku.

 

Dopiero 21 sierpnia dotarła do Polaków pomoc kanadyjskiej 4 Dywizji Pancernej. Straty 1. Dywizji Pancernej w tej bitwie szacuje się na ok. 450 poległych i zaginionych oraz ponad 80 utraconych czołgów. Żołnierze polscy wzięli do niewoli ponad 5500 jeńców. Niemcom udało się wyrwać z kotła, ale okupili to gigantycznymi stratami ok. 10 tys. poległych. Po zwycięstwie pod Falaise żołnierze 1. Dywizji Pancernej walczyli w Belgii i Holandii, gdzie do dziś także są wspominani jako bohaterowie.