W niedzielę, 4 grudnia br., na wileńskim Cmentarzu na Rossie, jednej z czterech polskich nekropolii narodowych – gdzie spoczywa serce Józefa Piłsudskiego oraz prochy jego matki, Marii Piłsudskiej – rozpoczęły się dwudniowe obchody 155. rocznicy urodzin Marszałka organizowane przez UdSKiOR.

 

Uroczystości upamiętniające jednego z Ojców naszej niepodległości rozpoczęło odegranie przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojska Polskiego hymnów państwowych Polski i Litwy, po którym głos zabrał szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

 

– Spotykamy się przy grobie Matki i Serca Syna, oddając hołd człowiekowi, bez którego nie bylibyśmy wolni, bo największą zasługą Józefa Piłsudskiego było to, iż wybudził Polaków z nocy niemocy, że przypomniał Polakom o mieczu, dzięki któremu można było odrodzić państwo polskie po półtora wiekowej niewoli, a potem obronić jego tożsamość i niepodległość w starciu z bolszewicką Rosją – powiedział Jan Józef Kasprzyk.

 

Minister Kasprzyk podkreślił, że Piłsudski wybudził ducha narodu, który po klęsce powstania styczniowego nieco był uśpiony. […] Oddajemy hołd człowiekowi, bez którego nie bylibyśmy wolni, bez którego nie bylibyśmy tutaj dzisiaj razem. Oddajemy hołd człowiekowi, który najpiękniej zdefiniował, czym jest polskość i Polska. Wywiódł to od umiłowanego wieszcza, miłość do niego zaszczepiła mu matka, z Juliusza Słowackiego.

 

Szef UdSKiOR wspomniał również jeden z listów wieszcza Słowackiego do ks. Adama Jerzego Czartoryskiego, w którym napisał: „Gdy pytasz mnie książę czym jest Polska, odpowiadam: Polska to wolność”. Tak tę Polskę rozumiał również Józef Piłsudski. Rozumiał ją jako Rzeczpospolitą Obojga Narodów, jako kraj ludzi wolnych, nie podległych i suwerennych. W tym sensie traktował Marszałek Polskę jako antytezę Rosji, którą uważał za dom niewoli i zniewolonych umysłów. – powiedział.

 

Marszałek Sejmu Elżbieta Witek skierowała list do uczestników uroczystości, który odczytał marszałek senior Sejmu RP Antoni Macierewicz. W swym przesłaniu zaznaczyła, że zasługi Piłsudskiego na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i odrodzenia się Rzeczpospolitej na zawsze zapisały się w naszej historii. Uroczystości takie, jak obchody, w których biorą państwo udział, stanowią wspaniałą okazję do utrwalenia zarówno wśród rodaków w kraju, jak i Polaków mieszkających w Republice Litewskiej, miłości do Ojczyzny.

 

Oceniła również, że to dzięki upamiętnieniu ważnych postaci i wydarzeń z naszej niełatwej i heroicznej historii kształtuje się patriotyczna postawa kolejnych pokoleń. Trudno zaś o lepszy wzór przywiązania do macierzy, niż właśnie marszałek Piłsudski i dowodzone przez niego Legiony.

 

List do uczestników skierował także wicepremier, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, a odczytał go szef gabinetu ministra obrony narodowej Łukasz Kudlicki. W swym przesłaniu minister podkreślił, że Marszałek Józef Piłsudski to jedna z najwybitniejszych postaci w historii Polski. Był tym, który potrafił ukierunkować determinację i nieprzemijającą wolę walki o wolność polskiego narodu w celu odzyskania niepodległości i odbudowy państwa, które po 123 latach zaborów powróciło na mapy Europy i świata. Był także świadomy tego, że nie wystarczy wywalczyć wolność, ale że trzeba ciągle dbać o własny kraj i potrafić zapewnić mu bezpieczeństwo oraz właściwe miejsce wśród innych państw. Ta prawda pozostaje niezmienna do dziś.

 

Głos zabrała również Ambasador RP w Republice Litewskiej Urszula Doroszewska, która powiedziała, że wileńska Rossa oraz Mauzoleum Matki i Serca Syna są jednymi z najważniejszych miejsc dla tożsamości miejscowych Polaków, dla których Józef Piłsudski jest nie tylko bohaterem narodowym, ale widzą go także, jako kogoś bliskiego, kuzyna czy sąsiada. To miejscowi Polacy przez wiele trudnych lat opiekowali się tym miejscem, tym Mauzoleum – zwróciła uwagę.

 

W niedzielnych obchodach uczestniczyli m.in. weterani walk o niepodległość RP,  Sybiracy, „dzieci tułacze”, działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych, przedstawiciele polskiego i litewskiego parlamentu, władz centralnych i samorządowych Litwy, strzelcy, młodzież szkolna i litewska Polonia.

 

W tym niezwykle ważnym dla historii naszego narodu miejscu szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uhonorował osoby zasłużone Medalami „Obrońcy Ojczyzny 1939-1945”, „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria”.

 

Medalem „Obrońcy Ojczyzny 1939-1945” odznaczony został kapitan Stanisław Poźniak.

 

Medalem „Pro Bono Poloniae” odznaczeni zostali ambasador Urszula Doroszewska, ppłk dr inż. Leonard Kapiszewski, płk Artur Frączek, płk Mariusz Tomalski i dyrektor Wojciech Lesiak.

 

Medalem „Pro Patria” odznaczeni zostali Paulina Borowska-Skalska, prof. Romuald Brazis, Janina Gieczewska, ks. prałat Wojciech Górlicki, Bogdan Jakubik, płk Adam Kunicki, płk prof. Leszek Markuszewski, Maria Rekść, Jacek Skalski, Rita Tamasuniene, Edyta Tamosziunaitie.

 

Po wspólnej modlitwie wielowyznaniowej, odczytaniu Apelu Pamięci i salwie honorowej uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty przed Mauzoleum Matki i Serca, gdzie pochowana jest Maria z Billewiczów – matka Józefa Piłsudskiego – i serce Marszałka. Kwiaty złożono również w miejscu pochówku dwudziestu powstańców styczniowych, bohaterów trzech narodów – polskiego, litewskiego i białoruskiego – insurekcji roku 1863.