6 maja br. w studiu koncertowym im. Władysława Szpilmana w Warszawie odbyła się uroczysta premiera wyjątkowego albumu pt. „Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku”. Wyjątkowego, bo zawierającego unikatowe audycje i historyczne przemówienia skierowane do mieszkańców walczącej stolicy. W wydarzeniu wziął udział szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.


Zaprezentowana przez Polskie Radio kolekcja płyt z września 1939 roku składa się z historycznie bezcennych dokumentów dźwiękowych, relacjonujących przebieg wojny, w tym: komunikatów porządkowych i ostrzegawczych, reportaży amerykańskich i brytyjskich korespondentów, a wreszcie wypowiedzi mężów stanu, dowódców wojskowych, naukowców oraz artystów, które podtrzymywały na duchu polskie społeczeństwo. Tuż przed kapitulacją stolicy utrwalone na ok. 200 stalowych płytach gramofonowych, bezprecedensowe materiały zostały ukryte przez pracowników rozgłośni. Część z nich, tj. 93 krążki odnaleziono w 1979 roku. Pozostałe są wciąż poszukiwane. Do włączenia się w tę społeczną akcję poszukiwawczą zachęcano podczas konferencji towarzyszącej premierze najnowszej kolekcji płyt Polskiego Radia.

 

O tym, jak cennym źródłem historycznym „w krwioobiegu narodowej pamięci” pozostają wspomniane zapisy dźwiękowe, przypomnieli przedstawiciele świata mediów oraz najwyższych władz i instytucji państwowych obecni w warszawskiej siedzibie rozgłośni. W uroczystej premierze wzięli udział: prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska, dyrektor archiwum Polskiego Radia Elżbieta Bereus-Tomaszewska, przewodniczący Rady Mediów Narodowych Krzysztof Czabański, wiceszef Ministerstwa Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel. Sęk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk oraz prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki.

 

W imieniu własnym i podopiecznych UdSKiOR minister Kasprzyk podziękował dyrekcji Polskiego Radia za wydanie „Kolekcja płyt gramofonowych z września 1939 roku”:

 

- Te dźwięki nasi Podopieczni znają ze swej młodości. One podtrzymywały ich ducha w roku 1939 i latach następnych. Utrwalone głosy to głosy tych, którzy walczyli w latach I wojny światowej. Stefan Starzyński, Wacław Lipiński, Józef Beck to żołnierze Legionów Polskich, żołnierze Polskiej Organizacji Wojskowej. To ci, których Marszałek Józef Piłsudski wychował w poczuciu tego, iż wolność jest najważniejsza – mówił podczas premiery szef UdSKiOR.

 

- Mam nadzieję, że dzięki akcji Polskiego Radia „Gdzie jest Czarny Neseser?” odnajdą się bezcenne nagrania, a poprzez utrwalone dźwięki i utrwalone głosy tamto pokolenie będzie jakby z zaświatów wychowywać nasze pokolenie i następne pokolenie w umiłowaniu wolności. Te dźwięki to nie tylko świadectwo historii, to nasze polskie relikwie – podkreślił minister Kasprzyk.