Obchody 75. rocznicy zdobycia Ankony jednego ze strategicznych portów nad Adriatykiem rozpoczęły się od uroczystości na polskim cmentarzu wojennym w Loreto, na którym spoczywa 1112 żołnierzy 2. Korpusu Polskiego poległych w walkach o wyzwolenie tego nadmorskiego miasta.

 

Hołd poległym towarzyszom broni oddali weterani walk z lipca 1944 roku oraz przedstawiciele polskich władz państwowych i włoskich władz samorządowych, w tym Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, senator Anna Maria Anders, wicemarszałek Senatu Maria Koc, burmistrz Loreto Paolo Nicoletti, Konsul Honorowa RP w Ankonie Cristina Gorajski, żołnierze Wojska Polskiego, licznie przybyłe polskie i włoskie poczty sztandarowe oraz mieszkańcy miasta.

 

Po uroczystej Mszy świętej odprawionej w intencji zmarłych i żyjących wyzwolicieli Ankony przemówienie okolicznościowe wygłosił minister Kasprzyk: - Stoimy dziś nad mogiłami tych, którzy 75 lat temu szli, jak ich poprzednicy, z ziemi włoskiej do Polski. Tak potoczyły się losy Rzeczpospolitej i tamtego pokolenia, że do Polski musieli odbyć bardzo długą drogę, a wielu z nich do Polski nie doszło i spoczywa na Monte Cassino, tu w Loreto czy w Bolonii. W tym świętym miejscu, przy grobach żołnierzy polskich, chcemy ślubować, że - tak, jak oni i ich przodkowie - będziemy stać przy wartościach, które od wieków kształtowały naszą cywilizację. To nasze zobowiązanie wobec tych, którzy polegli w obronie tych wartości.

 

Następnie, Szef UdSKiOR uhonorował burmistrza Loreto Paolo Nicolettiego i konsul honorową RP w Ankonie Cristinę Gorajski medalami „Pro Patria” w uznaniu ich zasług w kultywowaniu pamięci o walkach 2. Korpusu Polskiego. Paolo Nicoletti od wielu lat patronuje inicjatywom upamiętniającym bohaterskich żołnierzy generała Władysława Andersa. Pierwszy dzień obchodów rocznicy wyzwolenia Ankony zakończyło odczytanie odezwy Apelu Pamięci oraz złożenie wieńców. Loreto to miejsce ważne również z innego powodu. To tu znajduje się Sanktuarium Santa Casa, miejsce czci figury Matki Bożej Loretańskiej, które po zbombardowaniu przez Niemców z pożaru uratowali polscy żołnierze.

 

Drugi dzień obchodów 75. rocznicy wyzwolenia włoskiej Ankony przez żołnierzy 2. Korpusu Polskiego zainaugurowała wizyta polskiej delegacji wraz z Weteranami pod bramą św. Stefana w Ankonie. To w tym miejscu 18 lipca 1944 r. żołnierze 3 Pułku Ułanów Karpackich i 2 Batalionu Strzelców Karpackich triumfalnie wkroczyli do miasta.

 

Żołnierze 2. Korpusu Polskiego 75 lat temu z armii niewolników stali się armią, która w zwycięskim pochodzie maszerowała przez Półwysep Apeniński, niosąc wolność narodowi włoskiemu - powiedział minister Kasprzyk.


Podczas uroczystości pod Porta Santo Stefano medalem „Pro Patria” Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uhonorował burmistrz Ankony Valerię Mancinelli, która od wielu lat patronuje obchodom wyzwolenia miasta przez żołnierzy generała Władysława Andersa. Odznaczenie w jej imieniu odebrał wiceburmistrz Pierpaolo Sediari.

 

Następnie delegacja, której przewodniczył minister Kasprzyk, złożyła kwiaty przed Pomnikiem Ruchu Oporu Parco del Pincio. Zwieńczeniem tegorocznych obchodów w Republice Włoskiej była uroczystość na Cmentarzu Brytyjskiej Wspólnoty Narodów Frazione Passo Varano, gdzie delegacja polska, włoska i weterani 2. Korpusu Polskiego złożyli kwiaty przy grobach poległych żołnierzy i cywilów różnych narodowości. Organizatorem uroczystości upamiętniających 75. rocznicę wyzwolenia Ankony był Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i Ambasada RP we Włoszech.