Kartka z kalendarza

1920 – wojska polskie wyparły bolszewików z Białegostoku. W walkach wsławił się ówczesny podporucznik 1 Pułku Piechoty Legionów Emil August Fieldorf, późniejszy generał „Nil”, który za męstwo okazane w walkach odznaczony został Krzyżem Walecznych.

1941 – początek formowania Armii Polskiej w ZSRS pod dowództwem gen. Władysława Andersa. 

Kartka z kalendarza

1919 – powstanie sejneńskie, w wyniku którego oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej wyparły wojska litewskie z Suwalszczyzny.

1939 – w Moskwie ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i ZSRS Joachim von Ribbentrop i Wiaczesław Mołotow, w obecności Józefa Stalina, podpisali pakt o nieagresji wraz z tajnym protokołem, na mocy którego za kilka tygodni nastąpił kolejny rozbiór Polski.

1942 – scalenie Narodowej Organizacji Wojskowej z Armią Krajową. 

Kartka z kalendarza

1966 – w Bletchey w Wielkiej Brytanii zmarł gen. Tadeusz Komorowski ps. „Bór” (ur. 1 czerwca 1895 r.), kawalerzysta (m.in. dowódca 12 pułku Ułanów Podolskich i 9 Pułku Ułanów Małopolskich), ostatni Komendant Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, Komendant Główny Armii Krajowej (1943 – 1944), Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w latach 1944-1946, jeden z czołowych działaczy polskiej emigracji niepodległościowej (m.in. Prezes Rady Ministrów na Uchodźstwie w latach 1947 – 1949).  

Kartka z kalendarza

1912 – w Zakopanem pod przewodnictwem Władysława Studnickiego odbyła się dwudniowa konferencja stronnictw niepodległościowych Galicji. Obecni na niej działacze Polskiej Partii Socjalistycznej, Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, Polskiego Stronnictwa Ludowego i Konfederacji Polskiej podjęli decyzję o utworzeniu Polskiego Skarbu Wojskowego, który miał za zadanie gromadzić fundusze zasilające działania ruchu strzeleckiego. Na czele Skarbu stanął nestor ruchu socjalistycznego Bolesław Limanowski. Józef Piłsudski w swym wystąpieniu na konferencji zauważał gorzko: Polacy chcą niepodległości, ale chcieliby, aby ta niepodległość kosztowała dwa grosze wydatków i dwie krople krwi.

1939 – w Londynie podpisano polsko-brytyjski układ o wzajemnej pomocy, na wypadek agresji niemieckiej. W przypadku wojny Wielka Brytania zobowiązała się udzielić Polsce wszelkiej pomocy i poparcia będących w jej mocy.  

1944 – początek walk II Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa o tzw. Linię Gotów na Półwyspie Apenińskim.

1971 – decyzją władz sowieckich rozpoczęto dewastację Cmentarza Orląt Lwowskich. Na teren Nekropolii obrońców Lwowa i Kresów Wschodnich z lat 1918-21 wjechały sowieckie czołgi i buldożery, niszcząc groby, katakumby i kolumnadę okalająca cmentarz. Cmentarz odbudowano staraniem Polaków dopiero w 2005 r.

Kartka z kalendarza

1956 – Jasnogórskie Śluby Narodu. Tekst zawierzenia narodu polskiego Matce Boskiej Częstochowskiej, nawiązujący do ślubów lwowskich Jana Kazimierza, napisał podczas internowania przez komunistów Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Śluby odczytane zostały w obecności miliona wiernych na Jasnej Górze przez przewodniczącego Episkopatu Polski bp Michała Klepacza.

1981 – z inicjatywy Stefana Melaka z Komitetu Katyńskiego wzniesiono na warszawskich Powązkach pierwszy w Polsce Krzyż Katyński, w nocy zniszczony przez komunistyczną Służbę Bezpieczeństwa. 

Kartka z kalendarza

1909 – w Wiedniu obradował IX Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej, na którym z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, podjęto uchwałę, iż najważniejszym aktualnym zadaniem partii jest wspieranie działań mających na celu bezpośrednie, techniczne przygotowanie ludu pracującego do walki zbrojnej. 

1906 – udany zamach Organizacji Bojowej PPS na tymczasowego generał-gubernatora guberni warszawskiej Mikołaja Wonlarlarskiego.

1914 – Cesarska i Królewska Naczelna Komenda Armii wydała rozkaz o utworzeniu Legionów Polskich. Miały one składać się z dwóch Legionów: Zachodniego w Krakowie, nad którym dowództwo objął gen. Rajmund Baczyński oraz Wschodniego we Lwowie pod komendą gen. Adama Pietraszkiewicza. W każdym Legionie planowano utworzenie dwóch pułków piechoty oraz dwóch do trzech szwadronów kawalerii. Do Legionów mogli wstępować Polacy z terenu zaboru austriackiego, niepodlegający obowiązkowi służby wojskowej w CK Armii oraz ochotnicy z zaboru rosyjskiego. Zaciągowi do Legionów towarzyszyła niezwykła ofiarność społeczności polskiej, przeznaczającej na ich potrzeby pokaźne sumy pieniężne, określane mianem „daru narodowego”. Znaczne środki finansowe na rzecz Legionów przekazały specjalnymi uchwałami rady miast Krakowa, Lwowa, Tarnowa, Bochni. Zbiórkę pieniędzy prowadziły także polskie środowiska emigracyjne (m.in. Komitet Obrony Narodowej z Chicago).

Kartka z kalendarza

1610 – wojska polskie dowodzone przez hetmana Stefana Żółkiewskiego zdobyły Moskwę, pozostając w niej do 1612 r. Polski królewicz Władysław Waza (późniejszy król Władysław IV) został ogłoszony carem Rosji.

1927 – w letniej rezydencji Prezydenta RP w Spale odbyły się pierwsze ogólnopolskie dożynki państwowe.

1946 – w Gdańsku została zamordowana Danuta Siedzikówna ps. „Inka” (ur. 3 września 1928 r.), w czasie okupacji niemieckiej sanitariuszka Armii Krajowej, a po wojnie łączniczka i sanitariuszka V Wileńskiej Brygady AK Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Aresztowana przez UB, w sfingowanym procesie została skazana na karę śmierci. Tuż przed rozstrzelaniem wzniosła okrzyk Niech żyje Polska!