To już 35 lat istnienia Związku Powstańców Warszawskich – wyjątkowej wspólnoty, która łączy nie tylko bohaterów II Wojny Światowej, ale również pokolenia, dla których historia Powstania Warszawskiego pozostaje żywym świadectwem odwagi i miłości do Ojczyzny. Tegoroczne obchody jubileuszu odbyły się w Warszawie, z udziałem licznych gości, w tym zastępcy Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Michała Syski, władz samorządowych na czele z Prezydentem Miasta Rafałem Trzaskowskim, kombatantów, weteranów oraz młodzieży i żołnierzy – tych, którzy przechowują pamięć o bohaterach tamtych dni.

Uroczystości pod znakiem historii i wzruszeń

Oficjalna część obchodów rozpoczęła się od odegrania hymnu Rzeczypospolitej Polskiej na Placu Krasińskich. Dla tych, którzy pamiętają najtrudniejsze chwile w historii kraju, melodia ta brzmi jak echo przeszłości – pełne dumy, ale i bólu. Zebranych przywitał prezes Związku Powstańców Warszawskich, Janusz Maksymowicz, który w swoim przemówieniu mówił:

-Dzisiejsza uroczystość to szczególna okazja, żeby wyrazić wdzięczność wszystkim, którzy przez lata angażowali się w misję związku, a także by wspomnieć tych, którzy już od nas odeszli, ale na zawsze pozostaną w naszych sercach i wspomnieniach. Związek Powstańców Warszawskich powstał z potrzeby serca, żeby zachować pamięć o niezwykłym bohaterstwie i ofierze żołnierzy Powstania Warszawskiego w 1944 roku. Wspólne trudy walki zarówno podczas okupacji niemieckiej i późniejszej sowieckiej nauczyły nas przyjaźni, solidarności i wzajemnego wsparcia. Te wartości były fundamentem naszej działalności przez wszystkie te lata. Dzisiaj pragniemy wyrazić nadzieję, że duch naszej powstańczej przyjaźni i wzajemnego szacunku przetrwa, gdy nas już zabraknie – dodał.

 Przemówienie Prezesa Związku Janusza Maksymowicza

foto Barbara Jamrocha/ UdSKiOR

Następnie głos zabrał Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski:

-Zebraliśmy się tutaj przede wszystkim po to, żeby wam, drodzy Powstańcy, bardzo serdecznie podziękować. Za to, że przekazujecie nam te najważniejsze wartości, które nas umacniają w życiu codziennym. Za to, że uczycie nas prawdziwego patriotyzmu, który nigdy nie dzieli, a zawsze łączy. Patriotyzmu pozytywistycznego, który przekładał się na czynny udział w budowaniu życia społecznego Polski w bardzo trudnych czasach. I później już po odzyskaniu pełni niepodległości. Zawsze patrzymy na was, bo jesteście wyznacznikiem tego, co najważniejsze, jesteście wyznacznikiem tych wartości, które były ważne w godzinie próby. – powiedział prezydent stolicy. – Olbrzymie podziękowania za Waszą determinację i misję. Składam najlepsze życzenia dla Związku Powstańców Warszawskich, żeby dalej w tak doskonały sposób, mógł spełniać swoją misję. 

Przemówienie Prezydenta Miasta Warszawy Rafała Trzaskowskiego

foto Barbara Jamrocha/UdSKiOR 

Na koniec został odczytany Apel Pamięci przez oficera Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego. Każde nazwisko wybrzmiewało jak modlitwa za tych, którzy oddali życie za wolność. Chwilę później salwa honorowa wstrzymała oddechy zebranych, stając się symbolicznym hołdem dla bohaterów Powstania.

Druga część obchodów – uhonorowanie zasłużonych

Druga część uroczystości miała równie uroczysty charakter. Zapoczątkowało ją obejrzenie przez uczetników filmu przedstawiającego sylwestki kombatantów oraz działalność Związku Powstańców Warszawskich. Następnie prezes, Pan Janusz Maksymowicz wręczyl statuetki z okazji 35- lecia Związku dla szczególnie zasłużonych. Wśród wyróżnionych był zastępca Szefa UdSKiOR Michał Syska, statuetka została również przyznana Urzędowi do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wyróżnieni zostali m.in. Instytut Pamięci Narodowej, Miasto Warszawa, ZHP, Straż Graniczna czy Wojska Obrony Terytorialnej. 

Medale Pro Patria i Pro Bono Poloniae

Podczas uroczystości wręczono odznaczenia – medale „Pro Bono Poloniae” oraz „Pro Patria”, przyznawane osobom i organizacjom szczególnie zasłużonym w pielęgnowaniu pamięci o historii Polski.

Medal „Pro Bono Poloniae” otrzymał:

Związek Powstańców Warszawskich

Medale „Pro Patria” zostały przyznane:

Bogdanowi Bartnikowskiemu

Monice Białkowskiej

Joannie Dąbek

Joannie Dolińskiej-Dobek

Radosławowi Kołaczykowi

Głos zabrał Minister Michał Syska, który w swoim przemówieniu podkreślił jak ważna jest rola Powstańców w życiu każdego Polaka. 

- 35. rocznica powstania Związku Powstańców Warszawskich to okazja do gratulacji, ale i podziękowań, za 35 lat podtrzymywania pamięci o tym ważnym wydarzeniu naszego narodu, naszego Państwa. Wkład Związku Powstańców Warszawskich jest nieoceniony, to dzięki staraniom powstańców w przestrzeni publicznej są miejsca, które przypominają wydarzenia z 1944 r. To dzisiesze spotkanie sprzyja także refleksji o ciągłości wartości, które towarzyszą powstańcom warszawskim i towarzyszyły im w 1944 roku, gdy chwytali za broń w przeważającej sile wroga i gdy zakładali 35 lat temu związek. Te wartości to patriotyzm i solidarność. - mówił minister

Zastępca Szefa UdSKiOR Michał Syska 

foto Barbara Jamrocha/ UdSKiOR

- To właśnie patriotyzm skłonił do chwycenia za broń i stanięcia do walki w 1944 roku, ale to przede wszystkim międzyludzka solidarność, gdzie dramatyczne wydarzenia wojenne wzmocniły więzi solidarności. To te dwie cechy głównie przyświecają od początku działania związku. I warto o tych wartościach wspominać. Niezależne od poglądów, te dwie wartości potrafiły złączyć w walce o niepodległość ojczyzny. Artykuł 5 Konstytucji stanowi, że Rzeczpospolita strzeże swojego dziedzictwa narodowego, Powstańcy Warszawscy to zadanie już wypełnili. Czas na kolejne pokolenia. Dziś te zadanie stoi przed obecnymi pokoleniami i pokoleniami kolejnymi. Chciałem zapewnić tu zgromadzonych Państwa, że ta sztafeta pamięci trwa i będzie trwać. - powiedział

Związek Powstańców Warszawskich jest organizacją kombatancką zrzeszającą byłych żołnierzy Powstania Warszawskiego 1944 roku, niezależnie od ich przynależności do organizacji konspiracyjnych.

W drugiej połowie 1989 r. powstały niezależnie od siebie dwie organizacje grupujące powstańców warszawskich - Stowarzyszenie Powstańców Warszawskich i Związek Powstańców Warszawskich.

Po kilkumiesięcznych rozmowach i konsultacjach 14 maja 1990 roku, w wypełnionej po brzegi sali kina "Grunwald" nastąpiło połączenie obu organizacji w jedną – Związek Powstańców Warszawskich.

Pierwszym prezesem Związku został wybrany przez aklamację ppłk. Zbigniew Ścibor-Rylski, zasłużony żołnierz września 1939 roku, członek ZWZ-AK, dowódca w 27.wołyńskiej dywizji AK; w Powstaniu Warszawskim 1944 roku dowódca kompanii w batalionie "Czata 49" Zgrupowania "Radosław". Aktualnie funkcję prezesa pełni Pan Janusz Maksymowicz.