19 marca br. najstarszy pułk kawalerii polskiej – 8. Pułk Ułanów Ks. Józefa Poniatowskiego obchodził w Krakowie swoje święto. Podczas tegorocznych uroczystości szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk uhonorował medalami „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria” m.in. założycieli krakowskiego towarzystwa kontynuującego tradycję 8. Pułku Ułanów, którzy od lat aktywnie działają na rzecz upowszechniania wiedzy oraz kultywowania tradycji i kultury polskiego oręża.

Obchody święta 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego, które są organizowane corocznie od 1923 r. w okolicach dnia św. Józefa, upamiętniają postać założyciela i patrona ww. jednostki, jednego z największych polskich wodzów. Podczas tegorocznych uroczystości celebrowano ponadto 18. rocznicę powołania Szwadronu Ochotniczej Kawalerii w barwach 8. pułku.

Na zaproszenie organizatorów w wydarzeniu uczestniczył szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, a także m.in. konsul honorowy Ukrainy w Tarnowie Bartłomiej Babuska oraz przedstawiciele władz samorządowych.

Obchody święta pułkowego zainaugurowała uroczysta Msza św. w Kościele św. Anny. Na wspólnej modlitwie w świątyni zgromadzili się byli żołnierze, ich rodziny i przyjaciele zrzeszeni w krakowskim Kole Pułkowym. Dla jego członków uczestnictwo w dorocznych Mszach świętych od lat 70. stanowi elementarny punkt obchodów (chociaż do 1985 r. – półoficjalny).

Po zakończeniu liturgii uczestnicy przeszli w uroczystym pochodzie pod Krzyż Katyński znajdujący się na placu im. ojca Adama Studzińskiego przy Wzgórzu Wawelskim. Pomnik ten upamiętnia m.in. ułanów zamordowanych w lasach Związku Sowieckiego w 1940 r. Po wspólnej modlitwie, w hołdzie ofiarom zbrodni katyńskiej odczytany został Apel Pamięci zakończony salwą honorową, a pod pomnikiem złożone zostały kwiaty i znicze.

Dalsze uroczystości przeniosły się na Wawel na dziedziniec Stefana Batorego. Tam odczytany został rozkaz okolicznościowy, a ułanom nadane zostały barwy i stopnie pułkowe. Po zakończeniu promocji uczestnicy przeszli do Grobów Królewskich znajdujących się w kryptach pod Katedrą Wawelską, aby złożyć kwiaty przy sarkofagach  patrona 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego, Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego oraz śp. pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich.

Zwieńczeniem tegorocznych obchodów zorganizowanych przez Towarzystwo 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego oraz Szwadron Kawalerii Ochotniczej w barwach 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego była uroczysta akademia w Urzędzie Miasta Krakowa. W podziękowaniu za podtrzymywanie tradycji kawaleryjskiej i ułańskiej szef UdSKiOR J. J. Kasprzyk odznaczył najbardziej zasłużonych przedstawicieli środowiska pułkowego medalami resortowymi.

– Medale, które miałem zaszczyt Państwu wręczyć - zwrócił się minister Kasprzyk do wyróżnionych – to wyraz wdzięczności za to co czynią Państwo dla nas wszystkich, bo dzięki Wam etos kawalerzysty pozostaje cały czas żywy – mówił.

W wystąpieniu okolicznościowym szef UdSKiOR podkreślił ponadto szczególny charakter tegorocznych obchodów odbywających się w cieniu wojny na Ukrainie. W tym kontekście przypomniał dążenia niepodległościowe Polaków, na tle których przywołał dwie postaci: odważnego księcia Józefa Poniatowskiego oraz jego bojaźliwego stryja - króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W czasach trudnych trzeba mieć odwagę, apelował.

– Historia jest nauczycielką życia. Czerpiąc przykłady z historii możemy uczyć się męstwa i odwagi albo tchórzostwa podyktowanego prywatą, własnym interesem, chęcią spokoju, który w przypadku króla Poniatowskeigo okazał się spokojem trwającym zaledwie trzy lata - zauważył.

– Tuż za wschodnią granicą Rzeczpospolitej toczy się wojna narodu ukraińskiego z imperium zła. Wojna, którą Ukraina i Ukraińcy prowadzą w imieniu każdego z nas, bo – jestem głęboko przekonany, że każdy z nas jest tym, który chce stawać po stronie dobra, przeciwko złu. Złu, które spersonalizowało się w wojskach Federacji Rosyjskiej i przywódcy Putinie – podsumował.

--
8. Pułk Księcia Józefa Poniatowskiego – tradycja jednostki sięga grudnia 1784 r. Wówczas we Lwowie został utworzony pułk kawalerii pod dowództwem Księcia Józefa Poniatowskiego. Za czasów panowania cesarza Franciszka Józefa nosił on nazwę 1. pułku ułanów austriackich, a następnie – po przejściu pod dowództwo niepodległego Państwa Polskiego w 1918 r. – został przemianowany na 1. pułk ułanów Ziemi Krakowskiej. Rozkazem z 30 grudnia 1918 r. numer pułku został zmieniony na 8., a od kwietnia 1919 r. oficjalna nazwa jednostki uzupełniona o imię patrona.

Pułk brał udział w wojnach napoleońskich, a w czasie Wiosny Ludów i Powstania Węgierskiego w działaniach armii austriackiej. Po przejściu Pułku na służbę Rzeczypospolitej 1 listopada 1918 r. jednostka uczestniczyła w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1939 r. 8. pułk wszedł w skład Krakowskiej Brygady Kawalerii pod dowództwem gen. bryg. Zygmunta Piaseckiego, która należała do Armii „Kraków”. Następnie oddział przyłączył się do Armii „Lublin”. Ostatecznie jednak został rozbity podczas próby przedostania się do Rumunii. Odtworzony w 1940 r. przyjął nazwę 1. oddziału rozpoznawczego im. Księcia Józefa Poniatowskiego. W kampanii francuskiej walczył w składzie 1. Dywizji Grenadierów.