Kartka z kalendarza

1792 – król Stanisław August Poniatowski ustanowił najwyższe polskie odznaczenie wojskowe Order Wojenny Virtuti Militari (tj. z łac. Męstwu wojskowemu, cnocie dzielności żołnierskiej). Dewizą Orderu stało się zawołanie „Honor i Ojczyzna”. Pierwsze odznaczenia otrzymało 44 żołnierzy wsławionych w bitwie pod Zieleńcami. Order nadawany był także w okresie Księstwa Warszawskiego, zaś później w Królestwie Polskim, władze rosyjskie nadały mu nazwę Order Wojskowy Polski i chcąc zdeprecjonować jego charakter, odznaczano nim np. oficerów polskich walczących po stronie rosyjskiej podczas Powstania Listopadowego. W II RP 1 sierpnia 1919 r. Sejm Ustawodawczy przywrócił Orderowi pierwotne znaczenie, a powołana przez Marszałka Józefa Piłsudskiego Kapituła, pierwszymi Orderami odznaczyła żyjących Powstańców Styczniowych.

Kartka z kalendarza

1944 – bitwa Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej z wojskami niemieckimi w Czerwonym Borze koło Łomży.

1980 – powołanie Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego przy Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Celem Komitetu kierowanego przez dr Jerzego Bukowskiego, Andrzeja Fischera, Witolda Tukałło i Włodzimierza Śliwczyńskiego było skoordynowanie prac porządkowych prowadzonych na Kopcu Marszałka na Sowińcu, dewastowanym planowo po wojnie przez władze komunistyczne. 

Kartka z kalendarza

1946 – podczas obławy przeprowadzonej przez oddziały KBW, MO i UB pod Piotrówkiem na Mazowszu zginął legendarny dowódca oddziałów partyzanckich Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” na Lubelszczyźnie mjr Marian Bernaciak ps. „Orlik”.

2005 – z udziałem Prezydentów Polski i Ukrainy odbyło się we Lwowie otwarcie odbudowanego Cmentarza Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt), na którym pochowano blisko trzy tysiące obrońców Lwowa i Kresów Wschodnich w latach 1918-21. Cmentarz otwarty w 1921 r. był dewastowany od 1971 r. na polecenie władz sowieckich i zamieniony w wysypisko śmieci. Cmentarz był odbudowywany staraniem Polaków od 1989 r.

Kartka z kalendarza

1976 – rozpoczęły się protesty robotnicze w Radomiu, Ursusie i Płocku wywołane kilkudziesięcioprocentowymi podwyżkami cen żywności wprowadzonymi przez władze PRL. W Radomiu protestujący podpalili gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Milicja i Służba Bezpieczeństwa brutalnie spacyfikowała protesty, a do historii przeszły tzw. „ścieżki zdrowia”, czyli katowanie zatrzymanych przez ustawionych w szpaler milicjantów.

1986 – komunistyczny Sąd Wojskowy PRL skazał płk. Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci. 

Kartka z kalendarza

1914 – we Lwowie odbyły się uroczystości pogrzebowe członka Rządu Narodowego z Powstania Styczniowego Józefa Strzemieńczyka – Janowskiego. W pogrzebie uczestniczyły liczne pododdziały strzeleckie z Józefem Piłsudskim i Kazimierzem Sosnkowskim na czele. Podczas uroczystości na cmentarzu Piłsudski zwracając się do strzelców powiedział m.in. Twoja jutrzenka to błysk pioruna na jasnej chmurze. Twój grób bezimienny być może. Ty znajdziesz go w lesie nieznanym lub śmietniku więziennym – tak jak przed pół wiekiem oni znajdowali. Oni – ci nasi dziadowie, którym ten, kogo dziś chowamy, przewodził. Stoimy przez Rządem Narodowym, chłopcy – baczność!   

Kartka z kalendarza

1863 – upadek Powstania Styczniowego na Litwie, tłumionego bezwzględnie przez osławionego rosyjskiego gubernatora wileńskiego Murawiewa.

1914 – we Lwowie pod przewodnictwem Józefa Piłsudskiego odbył się zjazd oficerski Związków Strzeleckich, w którym wzięło udział 120 osób z kadry strzeleckiej. 

Kartka z kalendarza

1794 – masowe wieszanie zdrajców ojczyzny – tj. członków prorosyjskiej Konfederacji Targowickiej na Pl. Zamkowym przez lud Warszawy.

1914 – w Sarajewie zamordowany został przez serbskiego bojowca Gawriło Principa następca tronu Austro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand, co zdynamizowało napiętą sytuację międzynarodową i stało się bezpośrednią przyczyną wybuchu międzynarodowego konfliktu zbrojnego (I wojna światowa).

1919 – w Wersalu Roman Dmowski i Ignacy Paderewski podpisali w imieniu Polski traktat pokojowy (Traktat Wersalski), który formalnie przywrócił Polskę na mapę Europy i stał się fundamentem nowego porządku w Europie lat 20. i 30.

1927 – na Wawel sprowadzono z Paryża prochy Juliusza Słowackiego. Podczas uroczystości Józef Piłsudski wypowiedział historyczne słowa: Są ludzie i są prace ludzkie, tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają, że  żyją i obcują między nami.

1956 – w Poznaniu wybuchły protesty robotnicze („Poznański Czerwiec”), które przekształciły się w masowe demonstracje o charakterze antykomunistycznym, krwawo stłumione przez wojsko, milicję i służby bezpieczeństwa. Zginął m.in. 13-letni Romek Strzałkowski oraz blisko 100 osób. Nazajutrz premier PRL Józef Cyrankiewicz w przemówieniu radiowym zapowiedział, że każda ręka podniesiona na władzę ludową będzie odrąbywana, co oznaczało zapowiedź krwawego tłumienia jakichkolwiek protestów społeczeństwa.