Kartka z kalendarza

1887 – decyzją administracyjną władz rosyjskich podjętą po procesie w Petersburgu Józef Piłsudski został skazany na pięć lat zesłania na wschodniej Syberii za współdziałanie z grupą konspiracyjną przygotowującą zamach na cara Aleksandra III. Brat Bronisław Piłsudski, ściślej związany z przygotowaniami do zamachu, został skazany na 15 lat zsyłki. W sentencji wyroku napisano m.in. charakter współdziałania, okazany przez Józefa Piłsudskiego, (…) daje świadectwo przestępczego nastawienia, nie pozostawiając wątpliwości, że J. Piłsudski działa świadomie w interesie rewolucyjnego spisku. 

Kartka z kalendarza

1919 – polska kawaleria wyzwoliła Wilno i Baranowicze z rąk bolszewickich.

1920 – podpisanie umowy o współpracy polityczno-wojskowej między Polską reprezentowaną przez Marszałka Józefa Piłsudskiego a Ukraińską Republiką Ludową reprezentowaną przez atamana Symona Petlurę. Umowa gwarantowała uznanie niepodległości Ukrainy oraz dała początek wspólnym działaniom zbrojnym wymierzonym w bolszewików.

1945 – zdobycie Bolonii przez żołnierzy II Korpusu PSZ na Zachodzie. 

Kartka z kalendarza

1794 – wybuch Insurekcji Kościuszkowskiej w Wilnie. Wojska polskie pod wodzą płk Jakuba Jasińskiego wyzwoliły Wilno z rąk rosyjskich.

1919 – Józef Piłsudski wydał odezwę do mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, w której zapowiadał zasadę samostanowienia ludności w sprawach wewnętrznych, narodowościowych i wyznaniowych: Stan ciągłej niewoli (…) raz nareszcie musi być zniesiony i raz wreszcie na tej ziemi, jakby przez Boga zapomnianej, musi zapanować swoboda i prawo wolnego, niczym nieskrępowanego wypowiedzenia się o dążeniach i potrzebach. 

Kartka z kalendarza

1910 – we Lwowie władze austriackie zarejestrowały Związek Strzelecki. Jego oficjalnym celem miało być pielęgnowanie ćwiczeń sportowych i gimnastycznych i wyrabianie za pomocą nich w członkach ducha męskości, karności i łączności. Rejestracja Związku odbyła się w oparciu o austriacką ustawę o stowarzyszeniach z 1867 r. oraz reskrypt Ministerstwa Obrony Krajowej z 7 maja 1909 r. zawierający „Postanowienia o popieraniu strzelectwa dobrowolnego”. W istocie Związek był emanacją konspiracyjnego Związku Walki Czynnej (zob. 17 czerwca 1908 r.)i miał, zgodnie z intencją Józefa Piłsudskiego, przygotować kadrę przyszłej armii polskiej. Pierwszym prezesem Związku Strzeleckiego we Lwowie został Władysław Sikorski. Nazwa nawiązywać miała do oddziałów strzeleckich z okresu Powstania Styczniowego.

1935 – Prezydent RP prof. Ignacy Mościcki podpisał na Zamku Królewskim w Warszawie uchwaloną przez Sejm nową Konstytucję RP (tzw. Konstytucję Kwietniową). 

Kartka z kalendarza

1906 – w brawurowej akcji na warszawskie więzienie na Pawiaku, bojowcy PPS dowodzeni przez Jana Jura-Gorzechowskiego, uwolnili swych dziesięciu kolegów, skazanych przez Rosjan na karę śmierci za działalność niepodległościową.  

Kartka z kalendarza

1920 – początek ofensywy wojsk polskich i sprzymierzonych z nimi wojsk ukraińskich na Kijów (tzw. wyprawa kijowska).

Kartka z kalendarza

1920 – Wojsko Polskie zdobyło Żytomierz, Korosteń i Radomyśl. Józef Piłsudski wydał odezwę do mieszkańców Ukrainy, w której pisał Wierzę, że naród ukraiński wytęży wszystkie siły, aby z pomocą Rzeczypospolitej Polskiej wywalczyć wolność własną. 

1943 – brawurowa ucieczka z KL Auschwitz rtm Witolda Pileckiego, twórcy ruchu oporu na terenie obozu i przekazanie przez niego władzom Polskiego Państwa Podziemnego materiałów dotyczących sytuacji w obozie, m.in. w zakresie prowadzonej przez Niemców polityki eksterminacyjnej Polaków i Żydów.

1945 – oddziały partyzanckie mjr Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora” opanowały Janów Lubelski, rozbijając m.in. posterunki Milicji Obywatelskiej i uwalniając więźniów politycznych.