Kalendarz wydarzeń

Wydarzenia dla  tygodnia :
20. Styczeń 2020 - 26. Styczeń 2020
Poniedziałek
20. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1661 – z inicjatywy króla Jana II Kazimierza Wazy otworzono we Lwowie Akademię Lwowską. 22 listopada 1919 r. rząd RP nadał uczelni nazwę Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Był to jeden z najlepszych ośrodków naukowych i akademickich w okresie międzywojennym w Europie Środkowo-Wschodniej.

    1924 – rozporządzeniem Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego wprowadzona została w miejsce marki polskiej nowa jednostka monetarna – złoty polski oraz powołany został bank emisyjny o nazwie Bank Polski. Był to jeden z elementów gruntownej reformy gospodarczej, przygotowanej przez wybitnego ekonomistę, premiera rządu RP prof. Władysława Grabskiego. 

Wtorek
21. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1919 – w przededniu rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego, Naczelny Wódz Józef Piłsudski wydał rozkaz, nadający wszystkim weteranom powstania prawa żołnierzy Wojska Polskiego, w tym przywilej noszenia galowych mundurów w dni uroczyste. W rozkazie Piłsudski stwierdzał m.in. Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 r. są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy.

    1983 – w Krakowie zmarł płk Józef Herzog (ur. 16 marca 1901 r.), legionista, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, obrońca Modlina w 1939 r., jeniec oflagów niemieckich i więzień komunistycznych kazamatów, popularyzator pamięci o Marszałku Piłsudskim, inicjator odnowy niszczonej przez komunistów Krypty pod Wieżą Srebrnych Dzwonów na Wawelu i zdewastowanego Kopca Józefa Piłsudskiego w Krakowie, współorganizator odrodzonych w 1981 r. Marszów Szlakiem I Kompanii Kadrowej.

    1989 – tzw. „nieznani sprawcy” brutalnie zamordowali kapelana rodzin katyńskich i opozycji niepodległościowej, proboszcza parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach ks. Stefana Niedzielaka. 

Środa
22. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1863 – wybuch Powstania Styczniowego, ostatniego w XIX w. niepodległościowego zrywu skierowanego przeciwko rosyjskiemu zaborcy. W Warszawie ukonstytuował się Rząd Narodowy, który wydał Manifest wzywający Polaków do walki przeciwko rządowi najezdniczemu. W Manifeście zadekretowano wolność i równość wszystkich obywateli. Powstanie trwało 14 miesięcy i miało charakter wojny partyzanckiej, w której ogółem wzięło udział ponad 100 tysięcy żołnierzy, głównie z kręgów szlachty, ziemiaństwa i inteligencji. Klęska powstania przyniosła niespotykane wcześniej w dziejach represje ze strony zaborcy: tysiące wyroków śmierci, wywózki na Sybir, katorgę, kontrybucje, więzienia.

    1913 – w 50. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego odbyły się we Lwowie wielotysięczne manifestacje patriotyczne, w których wzięli udział strzelcy, a także członkowie Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”. W ratuszu miejskim Józef Piłsudski wygłosił wykład o powstaniu, a następnie złożono kwiaty na mogiłach powstańczych na Cmentarzu Łyczakowskim. Po raz pierwszy ulicami miasta przeszła kilkutysięczna defilada ubranych w szare mundury i maciejówki strzelców, którą poprowadził Józef Piłsudski.

    1914 – w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego we Lwowie i Krakowie odbyły się nocne ćwiczenia polowe, w których wzięli udział członkowie Związku Strzeleckiego, Polskich Drużyn Strzeleckich oraz Polowych Drużyn Sokolich.

    1917 – Prezydent USA Woodrow Wilson przedstawił w orędziu do Senatu Stanów Zjednoczonych propozycje pokojowe, zawierające m.in. konieczność odbudowania niepodległego państwa polskiego.

    1920 – w Warszawie powołano Kapitułę Orderu Wojennego Virtuti Militari, na której czele stanął Józef Piłsudski. Na Placu Saskim wręczono pierwsze odznaczania (m.in. gen. Józefowi Hallerowi, gen. Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi, gen. Wacławowi Iwaszkiewiczowi, gen. Franciszkowi Latinikowi, płk. Ludwikowi Kmicic-Skrzyńskiemu).

Czwartek
23. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1793 – Rosja i Prusy dokonały drugiego rozbioru Polski.

    1863 – miała miejsce bitwa pod Szydłowcem, stoczona przez wojska powstańcze dowodzone przez płk. Augusta Jasińskiego i płk. Mariana Langiewicza z przeważającymi siłami rosyjskimi, dowodzonymi przez mjr Rüdigera.

    1919 – wojska czechosłowackie, łamiąc wcześniejsze zobowiązania, wkroczyły na część Śląska Cieszyńskiego, przyznanego Polsce w wyniku porozumienia z listopada 1918 r.. Zapoczątkowało to krwawe walki polsko-czechosłowackie o powiat cieszyński, bielski i frysztacki.

     

Piątek
24. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1843 – we Lwowie otworzono Politechnikę Lwowską, w okresie międzywojennym jedną z najlepszych uczelni technicznych w Europie.

    1915 – zwycięska bitwa II Brygady Legionów Polskich stoczona z Rosjanami pod Rafajłową i Brietianką.

    1919 – wojska polskie pod dowództwem gen. Edwarda Śmigłego-Rydza oswobodziły z rąk ukraińskich Włodzimierz Wołyński.  

Sobota
25. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1922 – nuncjusz apostolski w Polsce, kardynał Achilles Ratti (późniejszy papież Pius XI), który jako jedyny dyplomata zagraniczny nie ewakuował się z Warszawy w czasie najazdu bolszewickiego w sierpniu 1920 r., został odznaczony przez Marszałka Józefa Piłsudskiego najwyższym polskim odznaczeniem cywilnym – Orderem Orła Białego. 

Niedziela
26. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1919 – pierwsze wybory parlamentarne do Sejmu Ustawodawczego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Głównym zadaniem wyłonionego w wyborach Sejmu pod przewodnictwem Marszałka Wojciecha Trąmbczyńskiego, stało się przygotowanie ustaw niezbędnych dla funkcjonowania państwa po okresie zaborów, w tym uchwalenie Ustawy Konstytucyjnej.

    1934 – podpisanie polsko-niemieckiej deklaracji o niestosowaniu przemocy. Na mocy traktatu przez 10 lat obydwa państwa wszelkie kwestie sporne miały rozwiązywać na drodze dyplomatycznej. Traktat został wypowiedziany jednostronnie przez III Rzeszę w kwietniu 1939 r.




nr 2 (398) 2024 luty

 

202402