Kalendarz wydarzeń

Wydarzenia dla  tygodnia :
13. Styczeń 2020 - 19. Styczeń 2020
Poniedziałek
13. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1932 – Sąd Okręgowy w Warszawie ogłosił wyrok w tzw. procesie brzeskim, w którym sądzono przywódców centrolewicowych ugrupowań opozycyjnych w stosunku do rządów Marszałka Piłsudskiego i dążących do obalenia siłą rządów sanacji (m.in. Wincentego Witosa, Kazimierza Bagińskiego, Adama Ciołkosza, Hermana Liebermanna).

    2001 – w Warszawie zmarł Wojciech Ziembiński (ur. 22 marca 1925 r.), jeden z czołowych działaczy opozycji niepodległościowej, współtwórca Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Klubów Służby Niepodległości i Stronnictwa Wierności Rzeczypospolitej, inicjator budowy warszawskiego Pomnika Poległych i Pomordowanych na Wschodzie. 

Wtorek
14. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1917 – na Zamku Królewskim w Warszawie odbyło się inauguracyjne posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu pod przewodnictwem Wacława Niemojowskiego, wnuka ostatniego prezesa Rządu Narodowego z okresu Powstania Listopadowego. Józef Piłsudski, który wszedł w skład Rady uważał, iż powinna ona stać się zalążkiem Rządu Narodowego, negocjującego z władzami niemieckimi i austriackimi kwestię pełnej suwerenności Polski.

    1922 – w warszawskiej kawiarni „Duża Ziemiańska” odbyła się premiera pierwszej w Polsce niepodległej szopki politycznej, do której teksty napisali m.in. Antoni Słonimski, Julian Tuwim i Jan Lechoń. Tradycja satyrycznych szopek noworocznych była żywa w całym okresie międzywojennym, a częstymi gośćmi spektakli byli czołowi politycy i wojskowi (m.in. Marszałek Józef Piłsudski, Walery Sławek, Józef Beck, gen. Bolesław Wieniawa-Długoszowski).

    1948 – w Szczecinie zmarł gen. Aleksander Litwinowicz (ur. 27 lutego 1879 r.), szef intendentury I Kompanii Kadrowej, a później 1 Pułku I Brygady, w II RP m.in. był dowódcą Okręgu Korpusu III Grodno i Okręgu Korpusu VI we Lwowie, w latach 1936-39 był II wiceministrem spraw wojskowych i Szefem Administracji Armii, był jednym z kierujących rozbudową Centralnego Okręgu Przemysłowego, w czasie wojny internowany w Rumunii, po wojnie pracował w Urzędzie Pełnomocnika Rządu ds. Odbudowy jako kierownik Biura Planowania.  

Środa
15. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1863 – w nocy z 14 na 15 stycznia z inicjatywy naczelnika rządu cywilnego Królestwa Polskiego margrabiego Aleksandra Wielopolskiego odbył się w zaborze rosyjskim masowy pobór mężczyzn do wojska, zwany „branką”. Branka odbyła się na podstawie imiennych list, a nie jak dotychczas w drodze losowania. Jej celem miało być powołanie do rosyjskiej armii przede wszystkim tych Polaków, co do których istniały podejrzenia, że działają w ruchu niepodległościowym i przygotowują powstanie zbrojne. Wbrew intencjom Wielopolskiego i Rosjan, branka nie przeciwdziałała wybuchowi powstania, ale termin jego wybuchu znacznie przyspieszyła.

    1921 – w Genewie podpisano układ polsko-rumuński o przyjaźni, mający na celu obronę obu państw przed Związkiem Sowieckim.

    1944 – Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych płk Tadeusz Kurcyusz w rozkazie do żołnierzy stwierdził, że wkraczające na terytorium Polski wojska sowieckie muszą być traktowane jako wróg. Dążenie do normalizacji stosunków z rządem ZSRS, ani ewentualne osiągniecie tego porozumienia nie może powstrzymać bezwzględnej walki z komunizmem i rozkładową akcją agentur bolszewickich na ziemiach polskich.

Czwartek
16. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1919 – gen. Józef Dowbór-Muśnicki objął dowództwo nad wojskami polskimi w Wielkopolsce. Wybitny kompozytor i polityk Ignacy Jan Paderewski stanął na czele rządu polskiego jako Prezydent Rady Ministrów.

    1919 – Komitet Narodowy Polski w Paryżu uznał Józefa Piłsudskiego za Tymczasowego Naczelnika Państwa i podporządkował się premierowi Ignacemu Paderewskiemu. Władze w Warszawie uznały Komitet za oficjalną reprezentację Polski na kongresie pokojowym w Paryżu.

    1920 – Józef Piłsudski spotkał się w Belwederze z przedstawicielami Komitetu Narodowego Rosyjskiego: Borysem Sawinkowem i Nikołajem Czajkowskim. Podczas spotkania Piłsudski wyraził gotowość wspierania sił antybolszewickich w Rosji, pod warunkiem uznania przez nie niepodległości Litwy, Białorusi i Ukrainy. Poparł także ideę tworzenia w Polsce oddziałów rosyjskich, które wesprą Wojsko Polskie w walkach z bolszewikami.

    1976 – najwyżsi stopniem oficerowie II RP (gen. bryg. Mieczysław Boruta-Spiechowicz, gen. bryg. Roman Abraham, gen. bryg. Jan Jagmin-Sadowski i płk dypl. Kazimierz Pluta-Czachowski) wybrali Ojca Eustachego Rakoczego – paulina z Jasnej Góry kapelanem wszystkich naszych formacji

Piątek
17. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1917 – Polska Organizacja Wojskowa podporządkowała się Tymczasowej Radzie Stanu, uznając ją za tymczasową formę rządu polskiego.

    1920 – Wojsko Polskie Frontu Pomorskiego, dowodzone przez gen. Józefa Hallera, przekroczyło linię demarkacyjną pod Nieszawą, przejmując od Niemców przyznaną Polsce Traktatem Wersalskim część Pomorza. Gen. Haller w odezwie do żołnierzy pisał: Idziemy nad polskie morze – idziemy w kraj odwiecznie polski, wielokrotnie wydzierany nam przez wrogą siłę niemiecką. Winniście się czuć dumni i szczęśliwi, że waszym jest udziałem obejmować ten polski kraj, to Polskie Pomorze, te Kaszuby, to polskie morze.

    1945 – do zrujnowanej przez Niemców Warszawy wkroczyły wojska sowieckie, które do tej pory stały bezczynnie na prawym brzegu Wisły, nie udzielając pomocy Powstaniu Warszawskiemu. Wydarzenie to propaganda komunistyczna próbowała nazywać „wyzwoleniem stolicy”. 

Sobota
18. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1919 – zainaugurował działalność Polski Czerwony Krzyż, pierwsza w odrodzonej Polsce organizacja humanitarna.

    1920 – oddziały Wojska Polskiego weszły do opuszczonego przez oddziały niemieckie Torunia.

    1924 – Prezydent Rzeczypospolitej Stanisław Wojciechowski wydał rozporządzenie powołujące do życia Generalną Dyrekcję Poczt i Telegrafów. 

Niedziela
19. Styczeń
  • Kartka z kalendarza

    1928 – w Warszawie ogłoszono deklarację programową Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem Józefa Piłsudskiego (BBWR), reprezentacji politycznej obozu piłsudczykowskiego zorganizowanej przez płk. Walerego Sławka. W deklaracji postulowano wzmocnienie roli władzy wykonawczej, walkę z „partyjniactwem”, naprawę gospodarki.

    1945 – dowódca Armii Krajowej gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK, w którym napisał m.in. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. Starajcie się być przewodnikami Narodu i realizatorami niepodległego Państwa Polskiego. W tym działaniu każdy z Was musi być dla siebie dowódcą. Wielu żołnierzy AK kontynuowało walkę z komunistami m.in. w strukturach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, Narodowych Siłach Zbrojnych, Narodowej Organizacji Wojskowej, Konspiracyjnym Wojsku Polskim. 




nr 2 (398) 2024 luty

 

202402