Na warszawskich Starych Powązkach w honorowej asyście Wojska Polskiego 2 grudnia 2016 r. odbyła się uroczystość z okazji 75. rocznicy śmierci śp. Marszałka Polski Edwarda Śmigłego-Rydza. Obchody ku czci żołnierza Legionów Polskich i bohatera wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, Naczelnego Wodza Wojska Polskiego, którego zasługi przyczyniły się do odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej zorganizował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

 

100 lat temu na frontach pierwszej wojny światowej w 1916 roku komendant Józef Piłsudski ustanowił niezwykłą odznakę, odznakę „Za wierną służbę”. Jednym z pierwszych, który tę odznakę otrzymał był Edward Śmigły-Rydz, wybitny dowódca legionowy, który na Wołyniu w czasie walk legionowych przyjmując tę odznakę zobowiązał się zawsze wiernie służyć Rzeczypospolitej, służyć Polsce niepodległej i czynił to, jak mógł, poświęcając swoje życie i swoje talenty dowódcze – mówił podczas uroczystości p.o. szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk. Pamiętajmy, że Polskie Państwo Podziemne wzięło się tak naprawdę z rozkazu Marszałka Śmigłego Rydza. Bo wtedy, kiedy krwawiła Warszawa, kiedy już kapitulowała, to Marszałek wysłał z Rumunii majora Edmunda Galinata, który heroicznie wylądował na Polu Mokotowskim z rozkazem zawiązania pierwszej konspiracyjnej organizacji Służby Zwycięstwu Polski, to ona dała początek Polskiemu Państwu Podziemnemu. To stało się z rozkazu Naczelnego Wodza, który pamiętał, że "być zwyciężonym i nie ulec, to jest zwycięstwo" – zakończył swoje wystąpienie Jan Józef Kasprzyk.

 

Po odczytaniu listu od marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego i przemówieniach, uczestnicy uroczystości złożyli przy grobie gen. Śmigłego-Rydza wieńce. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Klubu Kawalerów Virtuti Militari, weterani walk o niepodległość, żołnierze Armii Krajowej. Obecni byli również podsekretarz stanu w MON Wojciech Falkowski, przedstawiciele parlamentu, Wojska Polskiego, duchowieństwa, Instytutu Pamięci Narodowej i Związku Piłsudczyków.

 

Edward Śmigły-Rydz był jednym z organizatorów Związku Strzeleckiego. W okresie I wojny światowej walczył w I Brygadzie Legionów Polskich, a po internowaniu Józefa Piłsudskiego został komendantem głównym Polskiej Organizacji Wojskowej.

 

W wojnie polsko-bolszewickiej dowodził grupą uderzeniową, na czele której zajął Kijów. Podczas odwrotu dowodził 3, a podczas kontrofensywy 2 Armią. W okresie międzywojennym, po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego został Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych, a od 1936 roku Marszałkiem Polski. We wrześniu 1939 roku został mianowany Naczelnym Wodzem. Po wkroczeniu sowietów przekroczył granicę z Rumunią, gdzie został internowany. W październiku 1941 powrócił potajemnie do Warszawy, gdzie zmarł 2 grudnia tego roku. Został pochowany na Powązkach jako Adam Zawisza.

 

nr 2 (398) 2024 luty

 

202402