24 marca 2019 roku Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uczcił wraz z polskimi „Sprawiedliwymi” obchodzony już po raz drugi w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

 

Obchody rozpoczęły się Mszą świętą w Katedrze Polowej WP, której przewodniczył ordynariusz polowy bp Józef Guzdek. Po zakończeniu Eucharystii przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata wraz z Szefem UdSKiOR Janem J. Kasprzykiem, Prezesem IPN dr. Jarosławem Szarkiem, Podsekretarzem Stanu w KPRP Wojciechem Kolarskim, Sekretarzem Stanu w KPRM Pawłem Szrotem i Dowódcą Garnizonu Warszawa gen. Robertem Głąbem złożyli kwiaty przed tablicą „Pamięci Polaków, którzy narażając życie ratowali Żydów w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-45”.

 

Następnie na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie oddano hołd polskim Bohaterom, którzy z narażeniem życia udzielali pomocy żydowskim współobywatelom. Podczas uroczystości Jan Józef Kasprzyk przypomniał, że okupowana przez Niemcy podczas II wojny światowej Polska była jedynym państwem w Europie, w którym za jakąkolwiek pomoc udzielaną Żydom skazanym na zagładę groziła kara śmierci. Nie można się Niemcom dziwić, bo doskonale wiedzieli, że w Rzeczypospolitej, gdzie sąsiad dla sąsiada był bliźnim, Żydzi będą mogli spodziewać się pomocy – zauważył Szef UdSKiOR.

 

Podczas uroczystości głos zabrali również Prezes IPN oraz Prezes Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata dr Anna Stupnicka-Bando. Natomiast prezydent, premier, marszałek Sejmu i minister obrony narodowej skierowali do uczestników obchodów okolicznościowe listy. Po odczytaniu Apelu Pamięci i salwie honorowej delegacje złożyły wieńce na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.

 

Zwieńczeniem niedzielnych obchodów było spotkanie w siedzibie Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. To m.in. tu podczas II wojny światowej Matka Matylda Getter wraz z innymi Siostrami ukrywały żydowskie dzieci, ratując je przed pewną śmiercią z rąk niemieckiego okupanta. Franciszkanki wciąż ofiarnie służą bliźnim. Prowadzą domy dziecka, przedszkola i pracują przy wychowaniu młodzieży. Za to wspaniałe świadectwo osiem sióstr zostało uhonorowanych medalami MEN „za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania". Następnie na dziedzińcu Domu Prowincjonalnego zainaugurowano wystawę IPN „Siostry (…) matkami żydowskich dzieci. Franciszkanki Rodziny Maryi wobec zagłady Żydów w czasie II wojny światowej”.

 

Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką uczciła też Poczta Polska S.A. Obecny na uroczystościach wiceprezes Wiesław Włodek wraz z Ministrem Kasprzykiem i zaproszonymi gośćmi zaprezentowali okolicznościową kartę i znaczek pocztowy.

 

Trwałym świadectwem tegorocznych uroczystości z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów pozostanie odsłonięta na murze Domu Prowincjonalnego przy ul. Hożej 53 tablica memoratywna. Będzie ona przypominać przechodniom, że w tym miejscu oraz ponad 60 klasztorach i placówkach opiekuńczych Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek kilkaset żydowskich dzieci z Getta Warszawskiego otrzymało schronienie, opiekę i wyżywienia oraz nowe dokumenty. Za swoją działalność Matka Przełożona Zgromadzenia, Matylda Getter została w 1985 roku odznaczona przez Instytut Yad Vashem medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”.

 

Organizatorami drugich centralnych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką był Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Instytut Pamięci Narodowej oraz Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Dzięki wsparciu UdSKiOR w warszawskich uroczystościach wzięło udział kilkudziesięciu polskich „Sprawiedliwych”.


nr 2 (398) 2024 luty

 

202402