W dniu 8 października 2018 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach przed Pomnikiem „Ku Chwale Batalionów Chłopskich”, odbyły się obchody 78. rocznicy powołania Batalionów Chłopskich. Wziął w nich udział Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

 

Zgromadzonych powitał płk Zbigniew Zaborowski, Prezes Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich, jednakże w sposób szczególny i serdeczny zwrócił się do Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jana Józefa Kasprzyka:

 

Witam Przyjaciela, Sprzymierzeńca, Ojca, który nas wspiera i pomaga!

 

W tym miejscu tradycja jest żywa, a to udowadnia tezę, że historia się nie skończyła, że historia trwa. W tym szczególnym miejscu jakim są Powązki Wojskowe, w tym Panteonie Chwały i Sławy polskiego oręża przy Pomniku Batalionów Chłopskich, spotyka się dzisiaj pokolenie Walczących o Niepodległość, przed blisko 80 laty i pokolenie tych najmłodszych, które od Was, Czcigodni Weterani chcą przejąć ten kodeks wartości, który był udziałem waszego pokolenia. - powiedział Minister Jan Józef Kasprzyk.

 

Tutaj czuje się dzisiaj ogromną więź pokoleń, połączonych jedną ideą, jedną myślą: Służbą Niepodległej Polsce.

 

Na Pomniku, przed którym się znajdujemy są słowa, które były mottem działania kilku pokoleń polskich chłopów, polskich włościan, walczących o Niepodległość, o suwerenność Polski. To słowa: ”Żywią i Bronią”.

 

Pokolenie Batalionów Chłopskich, pokolenie Walk o Niepodległość, urodzone w Niepodległej Ojczyźnie, w II Rzeczypospolitej wzrastało w umiłowaniu tradycji i w umiłowaniu tych słów: Żywią i Bronią.

 

Wychowani zostaliście przez tych, którzy 100 lat temu odzyskali dla Polski Niepodległość. Wychowani byliście przez Wielkich Przywódców Polskiego Ruchu Ludowego, którzy tworzyli II Rzeczpospolitą i ją umacniali (...) Nie wahaliście się stanąć w obronie utraconej suwerenności, walczyć w szeregach Batalionów Chłopskich aby tę suwerenność przywrócić. Aby pomóc swoim współrodakom w tych dramatycznych chwilach, jakie przyniosła II wojna światowa i okupacja niemiecka i sowiecka.

 

Wielu spośród Was zapłaciło najwyższą cenę, cenę życia za to umiłowanie Polskości, umiłowanie Niepodległości.

 

Byliście zawsze wierni słowom: "Polska winna trwać wiecznie". Wierni tym słowom stawaliście do boju o przywrócenie niepodległego bytu narodu.

 

Minister podziękował za wszystko, co zostało poczynione, deklarując jednocześnie, że w Warszawie w przyszłym roku stanie Pomnik Batalionów Chłopskich. Pomnik ma stanąć w południowo-wschodnim narożniku skrzyżowania ulic Czerniakowskiej i Nehru.

 

Żołnierzom Batalionów Chłopskich należy się szczególny szacunek, szczególna wdzięczność, po latach zapomnienia, po latach upokorzeń.

Dobrze zasłużyliście się czcigodni Weterani Ojczyźnie, dobrze zasłużyliście się Polsce.

 

Po przemówieniach i ceremonii modlitewnej odczytano Apel Pamięci, oddano salwę honorową i złożono kwiaty, po czym udano się pod grób gen. dyw. Franciszka Kamińskiego, gdzie oddano cześć Jego pamięci.

 

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych był współorganizatorem obchodów 78. rocznicy powołania Batalionów Chłopskich.

 

Bataliony Chłopskie (pierwotnie Straż Chłopska, „Chłostra”) powstały w sierpniu 1940 r. na skutek sporów politycznych w łonie Związku Walki Zbrojnej. Organizacja stanowiła siły zbrojne Stronnictwa Ludowego, ale w jej składzie znaleźli się także członkowie Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej. Organem nadzorującym było Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego, którego reprezentantem był Józef Niećko, ale główną postacią Batalionów Chłopskich był w praktyce ich Komendant Główny przez cały okres, Franciszek Kamiński. W momencie największego rozwoju organizacja liczyła ok. 170 tys. członków, wyłącznie z terenów wiejskich - BCh nie operowały w miastach. Szacuje się, że w trakcie otwartych walk, działań dywersyjnych i w wyniku aresztowań poległo ok. 7 tys. żołnierzy BCh.

To Bataliony Chłopskie udaremniły realizację niemieckich planów wysiedlenia i eksterminacji ludności polskiej na Zamojszczyźnie, które były częścią zbrodniczego Generalplan Ost. Bataliony Chłopskie podjęły wówczas walkę zbrojną z Niemcami, która przekształciła się w "Powstanie Zamojskie".

Święto Batalionów Chłopskich obchodzone jest 8 października, w rocznicę dnia, kiedy w 1940 r. na komendanta Batalionów Chłopskich został zaprzysiężony Franciszek Kamiński, ps. Zenon Trawiński, po II wojnie światowej bojownik o demokrację, uwięziony przez komunistów w okresie stalinowskim, w III RP awansowany na generała dywizji Wojska Polskiego i odznaczony Orderem Orła Białego. Po wojnie żołnierze Batalionów Chłopskich byli współtwórcami Polskiego Stronnictwa Ludowego walczącego o demokrację wolność i sprawiedliwość.

 

 

nr 2 (398) 2024 luty

2024 luty